Россия Фанлар академияси Сув муаммолари институти директори Виктор Данилов-Данильяннинг билдиришича, Сибир дарёлари қўшимча сув оқимини Ўзбекистон ва Қозоғистонга йўналтириш масаласи муҳокама марказида турибди. Бу ташаббус “Қуруқлик сув ресурслари” бўйича илмий кенгашининг октябрь ойидаги йиғилишида кўриб чиқилган ва ҳозирги кунда минтақа учун энг истиқболли лойиҳа сифатида баҳоланмоқда.
Лойиҳа мазмуни ва мақсади
Лойиҳа доирасида Россия сув соҳасининг стратегик ривожланиши, сув тақчиллиги ва сув ресурсларини қайта тақсимлаш имкониятлари ўрганилади. Мутахассислар фикрига кўра, дарёларнинг бир қисмини Оролбўйига — Ўзбекистон ва Қозоғистон чегарасидаги қуриган Орол денгизига йўналтириш сув танқислигини юмшатиш ва экотизимни тиклашда муҳим қадам бўлиши мумкин.
Шунингдек, Россияда “Печора” ва “Северная Двина” дарёлари сувининг бир қисмини “Волга” ҳавзаси орқали “Приазове”га ўтказиш масаласи ҳам муҳокама қилинмоқда. Бу таклифлар сув ресурсларини қайта тақсимлашда стратегик имкониятлар яратиши ва минтақада барқарорликни таъминлаши мумкин.
Иқтисодий ва экологик аҳамият
Экспертлар таъкидлашича, бундай лойиҳа нафақат сув танқислигини бошдан кечираётган Ўзбекистон ва Қозоғистон учун амалий ёрдам бўлиши, балки Россия сув ресурсларини ҳам самарали бошқариш имкониятини яратади. Сувнинг қўшимча оқимини йўналтириш орқали қишлоқ хўжалиги ва индустрия соҳаларида сув етишмовчилиги камайиши мумкин.
Экологик жиҳатдан қараганда, Орол денгизи ва унинг атроф муҳитига қўшимча сув келтириш, экотизимни тиклаш ва биологик турлиликни сақлаш учун муҳим аҳамиятга эга. Дарё суви йўналтирилишида ҳар томонлама таҳлиллар ва атроф-муҳитга таъсир баҳоланиши зарур.
Қўшимча изоҳ
Сибир дарёлари суви лойиҳаси минтақавий ҳамкорлик ва Россия билан Ўзбекистон, Қозоғистон орасидаги стратегик муносабатларни ҳам мустаҳкамлайди. Шу билан бирга, лойиҳа техник ва молиявий жиҳатдан ҳам катта мураккабликларга эга бўлиши мумкин. Ҳар қандай сув йўналтирилиши аниқ режалаштириш ва халқаро келишувларни талаб этади.
Сибир дарёлари суви Орол денгизига йўналтирилиши масаласи минтақавий сув тақчиллиги ва экотизимни тиклаш учун истиқболли йўл сифатида баҳоланмоқда. Бундан нафақат Ўзбекистон ва Қозоғистон, балки Россиянинг ҳам сув ресурслари самарадорлиги ошиши мумкин. Лойиҳа амалга ошса, минтақада сувдан самарали фойдаланиш ва экологик барқарорликка йўналтирилган стратегик қадам бўлади.
