2024 йилда Ўзбекистонда мансабдор шахслар орасида 4 906 та жиноят ҳолати қайд этилган, бу 2023 йилга нисбатан 37,2 фоизга ошган. Бу ҳақда Бош прокуратура томонидан берилган маълумотларга асосан хабар берилмоқда.
Мансабдор шахслар орасидаги жиноятларнинг тавсифлари
Ўтган йилда мансабдор шахслар орасидаги жиноятлар турли йўналишларда кенг тарқалган. Жиноятлар орасида асосий ўринни мулкни талон-тарож қилиш, коррупция (пора ва воситачилик), фирибгарлик ва мансаб ваколатларини суиистеъмол қилиш эгаллади. Шунингдек, ваколатдан четга чиқиш ва хизмат сохтакорлиги, мансабга совуққонлик билан қараш ҳам назарга олинган.
- Мулкни талон-тарож қилиш: 2 929 та ҳолат
- Коррупция (пора ва воситачилик): 353 та
- Фирибгарлик: 447 та
- Мансаб ваколатларини суиистеъмол қилиш: 226 та
- Ваколатлардан четга чиқиш ва хизмат сохтакордиги: ҳар бири 13 та
- Мансабга совуққонлик билан қараш: 40 та
- Бошқа жиноятлар: 885 та
Жиноятларнинг иқтисодий зарари
Ўзбекистонда мансабдор шахслар орасида содир этилган жиноятлардан келиб чиққан умумий зарар 3,6 триллион сўмни ташкил этган. Шунингдек, тергов давомида 2,3 триллион сўм қайтарилган, бу эса давлат бюджетига катта миқдорда маблағ қайтарилганини кўрсатади.
Қайси соҳаларда жиноятлар кўпайди?
2024 йилда алоҳида эътибор қаратиш лозим бўлган соҳалардан бири олий таълим ва қишлоқ хўжалиги бўлиб, ушбу соҳаларда коррупцияга оид жиноятлар сони ортиб борган. Бу, ўз навбатида, давлат бошқарувидаги муаммоларни ва коррупцияга қарши курашдаги камчиликларни яққол намоён этади.
Республика даражасидан тумангача
Жиноятларнинг тарқалиш даражаси ҳам жиддий: республика даражасида 71 нафар мансабдор шахс жиноий жавобгарликка тортилган бўлса, вилоят даражасида 410 нафар ва туман ва шаҳар даражасида эса 4 425 нафар мансабдор шахс жиноят содир этган. Бу жиноятлар фуқароларнинг ҳаётига, давлатнинг барқарорлигига жиддий таҳдид солишини кўрсатади.
Ишончни тиклаш
Мансабдор шахслар орасидаги жиноятлар ортиши давлатнинг ҳуқуқий тизимига бўлган ишончни савол остига қўяди. Ҳокимият ва жамоатчиликнинг бу муаммога диққат билан қарашлари зарур. Бош прокуратуранинг билдиришича, мансабдор шахслар орасидаги жиноятларнинг олдини олиш ва терговларнинг самарали олиб борилишига алоҳида эътибор қаратилади.
2024 йилнинг натижалари Ўзбекистонда коррупцияга қарши курашда янги чоралар ва амалий қадамларнинг зарурлигини яна бир бор кўрсатди.