Охирги кунларда АҚШ бўйлаб миграция масалалари яна кун тартибининг энг юқори қаторига чиқди. Федерал органлар автомобиль йўлларида назоратни кучайтирди ва текширувларда, айниқса, хорижлик ҳайдовчиларга талаблар қатъийлашган. Ўзбекистон Ташқи ишлар вазирлиги АҚШда автомобил бошқараётган фуқароларни расман огоҳлантирди: ҳар қандай ҳуқуқбузарлик жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин.
Энг асосий эътибор ҳайдовчилик гувоҳномасининг ҳақиқийлиги, муддати, ундан фойдаланиш қонунийлиги ва миграцион мақомга қаратилмоқда. Шунингдек, ҳайдовчиларнинг инглиз тилини қай даражада билиши ҳам текширув учун муҳим омилга айланган. Бу эса иш ҳуқуқига эга бўлмаган ёки визаси муддати ўтган шахслар учун жиддий хавф белгиси.
АҚШ ҳукумати ноқонуний миграцияга қарши курашни янги босқичга кўтарган бир пайтда, фуқароларимиз учун иккинчи даражали кўринган қоидабузарликлар ҳам депортация ёки қамоқка олиб келиши эҳтимолдан холи эмас. Ушланган айрим шахслар бир нечта ҳайдовчилик гувоҳномасидан фойдаланиш, ёки алоқадор маълумотлардаги шубҳали ҳолатлар билан тилга олинмоқда. Ҳатто терроризм ёки жиноятчиликка оид гумонлар ҳам қўзғатилган ҳолатлар борлиги қайд этилмоқда.
Текширувлар фақат йирик шаҳарларда эмас, федерал йўллар, аэропортлар ва йирик логистика ҳудудларида ҳам кучайтирилган. Бу эса айниқса трек ҳайдовчилари учун хавотирли ҳолат. Чунки улар кўпинча штатлар орасида ҳаракатланади ва турли юрисдикциядаги полиция томонидан тўхтатилиши мумкин.
АҚШдаги ўзбекистонлик мигрантлар сони йил сайин ошиб бораётганини инобатга олсак, бу огоҳлантиришнинг аҳамияти катта. Кўплаб ҳамюртларимиз ҳайдовчилик орқали меҳнат қилиб, оиласини боқади. Ҳуқуқий мақом билан боғлиқ муаммолар эса уларни турмушнинг энг заиф қатламига айлантиради.
Шу боис қуйидаги чоралар ҳар бир фуқаро учун мажбурий аҳамиятга эга:
— Ҳайдовчилик гувоҳномасининг ҳақиқийлиги ва қонунийлигини текшириб олиш;
— Фақат ўз номи билан расмийлаштирилган ҳужжатлардан фойдаланиш;
— Миграцион мақомни исботловчи ҳужжатни доим ўзингиз билан олиб юриш;
— Текширув жараёнида ҳокимият органлари билан низога киришмаслик;
— Қонуний иш рухсатномасиз транспорт воситасини тижорий мақсадда бошқармаслик.
Мигрантларнинг ҳуқуқлари қонун билан ҳимояланган бўлса-да, уларнинг ҳар бир хатоси федерал тизимда қайд этилади ва кейинчалик катта муаммоларга сабаб бўлиши мумкин. Шунинг учун шубҳали вазият юзага келса, Ўзбекистоннинг АҚШдаги дипломатик ваколатхоналари ёрдамга тайёр.
Аниқ бир хулоса: АҚШда бўлишни хоҳлайдиган ҳар бир фуқаро қонуний бўлиши, ҳужжатлари тўлиқ ва тартибда бўлиши шарт. Акс ҳолда мўлжалланган даромад ўрнига йўқотишлар, орзулар ўрнига нохуш ҳодисалар келиб чиқиши мумкин.
