Жиззах вилоятида Президент Шавкат Мирзиёев ташриф буюрган 400 ўринли кўп тармоқли тиббиёт маркази шунчаки навбатдаги янги бино эмас, балки ҳудудлардаги тиббий хизмат сифатини марказлаштириш ва бюрократияни йўқ қилишга қаратилган стратегик лойиҳадир. Давлат раҳбарининг ташрифи чоғида айтилган гаплар соҳада энди "қуруқ деворлар" эмас, балки "ақлли бошқарув" ва кадрлар салоҳияти биринчи ўринга чиқишидан далолат беради.
"Жиззах тажрибаси": Тошкентга қатнашга чек қўйилади
Янги очилган мажмуанинг энг асосий стратегик аҳамияти — бу марказлаштиришдир. Шу кунгача оғир хасталиклар бўйича малакали ёрдам олиш учун жиззахликларнинг катта қисми пойтахт Тошкентга ёки қўшни вилоятларга боришга мажбур эди. Таҳлилларга кўра, ушбу марказнинг ишга тушиши натижасида аҳолининг республика шифохоналарига қатнаши 75-80 фоизга қисқаради. Бу нафақат фуқароларнинг вақти ва маблағини тежайди, балки пойтахт шифохоналаридаги сунъий тирбандликни ҳам камайтиради.
Етти қаватли замонавий бинода жойлашган марказ бир вақтнинг ўзида поликлиника, радиология, кардиохирургия, нейрохирургия, офтальмология ва урология каби энг мураккаб йўналишларни бирлаштирган. Бу — "бир дарча" тамойили бўлиб, бемор турли шифохоналар ўртасида сарсон бўлмайди, ташхисдан тортиб жарроҳлик амалиётигача бир жойда амалга оширилади.
100 миллиард сўмлик технология ва диагностика устунлиги
Лойиҳанинг техник таъминотига жиддий урғу берилган. Марказга умумий қиймати 100 миллиард сўмдан ортиқ бўлган энг сўнгги русумдаги тиббий жиҳозлар ўрнатилган. Улар орасида МРТ (Магнит-резонанс томография), МСКТ (Мультиспирал компьютер томография), замонавий лаборатория комплекслари ва юқори технологияли жарроҳлик ускуналари мавжуд.
Бу жиҳозларнинг мавжудлиги Жиззахда илгари имконсиз бўлган мураккаб операцияларни амалга ошириш имконини беради. Хусусан, нейрохирургия ва кардиохирургиядаги нозик амалиётлар учун энди беморларни узоқ масофага ташиш шарт эмас. Бу эса "олтин соат" қоидасига кўра, шошилинч ҳолатларда беморлар ҳаётини сақлаб қолиш имкониятини кескин оширади.
Президент талаби: "Бино даволамайди, шифокор даволайди"
Шавкат Мирзиёев марказ билан танишув чоғида тиббиётдаги энг оғриқли нуқта — кадрлар ва бошқарув масаласига алоҳида тўхталди. Давлат раҳбарининг фикрича, ҳашаматли бинолар ва қиммат ускуналар ўз-ўзидан сифатни кафолатламайди.
«Одамларимизни кўпроқ бино, ундаги шароит эмас, хизматнинг сифати, шифокорнинг билими, малакаси, ҳалоллиги ўйлантиради. Шифохонага келган одам аввало эътибор ва тўғри ташхис, тез ва сифатли даволанишни истайди», — деди Президент.
Бу сўзлар соҳа раҳбарларига аниқ сигнал: эндиликда самарадорлик кўрсаткичи (KPI) қурилган бинолар сони билан эмас, балки аҳолининг розилиги ва даволаш сифати билан ўлчанади. Президент эскича бошқарув усулларидан воз кечиб, менежментга хорижий экспертларни жалб қилиш зарурлигини таъкидлади. Бу амалиёт хусусий секторда ўзини оқлаган бўлса-да, давлат тиббиёт муассасалари учун янгилик ҳисобланади.
Таълим ва амалиёт интеграцияси: Қозон модели
Жиззах тиббиёт кластерининг яна бир ўзига хос жиҳати — унинг илмий-амалий базага эга эканлигидир. Марказ фаолияти Қозон федерал университети ва унинг Жиззахдаги филиали билан узвий боғлиқликда ташкил этилмоқда.
Бу ҳамкорлик нима беради?
Кадрлар тайёрлаш: Маҳаллий шифокорлар ва талабалар бевосита россиялик мутахассислар билан тажриба алмашади.
Замонавий стандартлар: Қозон тиббиёт мактабининг илғор диагностика ва даволаш усуллари Жиззахда жорий этилади.
Амалиёт: Талабалар назарий билимни бевосита клиникада, замонавий ускуналар қаршисида мустаҳкамлайди.
Рақамлаштириш ва сунъий интеллект
Ташрифда тилга олинган яна бир муҳим жиҳат — бу сунъий интеллект ва рақамлаштиришдир. Президент Жиззах тажрибасида тиббий хизматларни рақамлаштиришни кенгайтиришни вазифа қилиб қўйди. Бу нимани англатади? Келажакда бемор тарихи, таҳлил натижалари ва ташхис қўйиш жараёни ягона электрон базада шаклланади. Сунъий интеллект эса шифокорларга ташхис қўйишда ёрдамчи восита сифатида хизмат қилади, бу эса инсон омили туфайли юзага келадиган хатоликларни камайтиради.
Хулоса: Тизимли ўзгаришлар кутилмоқда
Жиззахдаги янги кўп тармоқли марказ — бу Ўзбекистон соғлиқни сақлаш тизимидаги трансформацион жараённинг ёрқин намунасидир. 400 ўринли стационар, 100 миллиард сўмлик техника ва халқаро ҳамкорлик — буларнинг барчаси ҳудудий тиббиётни янги босқичга олиб чиқиш учун замин яратади.
Бироқ, Президент таъкидлаганидек, муваффақият калити — "деворлар"да эмас, балки "ақлли бошлар"да. Агар янги марказга эскича фикрлайдиган бошқарув ва бюрократия кириб келса, миллиардлаб маблағлар ҳавога учиши мумкин. Шу боис, хорижий менежерларни жалб қилиш ва кадрларни узлуксиз ўқитиш талаби қўйилмоқда. Жиззах лойиҳаси муваффақиятли бўлса, бу модель яқин йилларда бутун республика бўйлаб оммалаштирилиши кутилмоқда.
