Тошкентдаги шинам уй-жойлар сўнгги пайтларда ўсиш суръатларини намойиш этмоқда. Шу билан бирга, пойтахтдаги янги биноларни маълум ҳудудлар аҳолиси харид қилмоқда. Commonwealth Partnership консалтинг компанияси таҳлилчилари шундай хулосага келишган. Бу ҳақда Batafsil.uz хабар бермоқда.
Пойтахдаги кўчмас мулк
Пойтахт кўчмас мулк бозорининг трендларига кўра, эконом-классга мансуб хонадонлар оммабоплигини йўқотмоқда, одамлар яхшироқ ва қулайроқ шароитда яшашни исташади. Қолаверса, фуқаролар йиллар давомида пул жамлаш ва бўлиб тўлаш орқали бўлса ҳам, ўз турмуш даражаларини сифат жиҳатидан яхшилашга интилишмоқда.
Қурувчилар ва риэлторлар ўртасида ўтказилган сўров натижаларига кўра, харидорларнинг 50-60 фоизи "Комфорт" уй – жойларни афзал кўришади, 30-40 фоизи "Бизнес" сегментидаги квартираларни ва 10 фоизи "Премиум"ни сотиб олишмоқда.
Бошқа томондан, уй қуриш учун қурувчига эконом, комфорт ёки бизнес-класс учун нисбатан бир хил миқдордаги капитал ишлар ҳажми талаб қилинади. Бинобарин, ишлаб чиқувчи учун "Комфорт" тоифасидаги уй-жой қурилиши варианти шартли равишда бошқаларга қараганда фойдалироқ.
Компания шарҳидан кўриниб турибдики, бугунги кунда қурилиш ёки фойдаланишга топшириш босқичида фақат иккита "Эконом" синфидаги турар-жой бинолари, "Комфорт" тоифасидаги 73 та уй, 25 ва 23 та объектлар мос равишда "Бизнес" ва "Премиум" сегментларига тўғри келади.
Шундай қилиб, Тошкентда асосан "Комфорт" тоифасидаги уй-жойлар қурилмоқда, ушбу турдаги лойиҳалар 59 фоизни ташкил этади. Бироқ, тадқиқотчиларнинг таъкидлашича, ушбу лойиҳаларнинг муҳим қисми ўз хусусиятларига кўра "Эконом" классга киритилиши мумкин.
Ўзи ким сотиб олмоқда
Пойтахтда уй-жой сотиб олишнинг асосий харидорлари Ўзбекистон аҳолиси ҳисобланади. Шу билан бирга, Тошкентдаги энг кўп квартираларни Самарқанд ва Фарғона водийси шаҳарлари аҳолиси сотиб олмоқда, уларга уй-жой савдосининг тахминан 20-50 фоизи тўғри келмоқда. Пойтахтда уй сотиб олувчилар орасида чет элликларнинг улуши 2-5 фоизга тенг, уларнинг аксарияти ҳам келиб чиқиши асли ўзбекистонликлардир.
Бозор тадқиқотчиларининг таъкидлашича, кўчмас мулк билан боғлиқ битимлар сони ҳар йили 5 фоизга ошмоқда. Бу лойиҳалар сонининг кўпайиши ва ижобий макроиқтисодий вазият билан боғлиқ.
Доллар ёки сўм
Тўлов учун 20%дан 50%гача респондентлар доллар ишлатишади. Респондентларнинг 30% дан 40% гача сўмни афзал кўришади. Муддатли тўлов бўйича битимларнинг 20 фоизигача амалга оширилади ва респондентларнинг 5 фоизигача ипотекадан фойдаланилади.
Шу билан бирга, таҳлилчилар Ўзбекистонда қулай уй-жойга талабни қондириш туфайли ипотека кредитлаш ўсишининг тезлашишини тахмин қилишмоқда. 2022 йилда тижорат банкларида ипотека портфеллари ҳажми 2021 йилга нисбатан 46,9 фоизга ошиб, 14,4 триллион сўмга етган.
Сотувлар мавсуми
Тошкентда қуйидаги даврларда янги бинолардаги квартираларга талаб ортиб бормоқда: сентябрдан ноябргача, январь-февраль ва март-июнь ойларида, бу аҳолининг ишбилармонлик фаоллиги ошиши билан боғлиқ. Талабнинг энг катта пасайиши июнь-июль ойларида аҳолининг юқори ўртача ҳаво ҳароратида дам олиш мавсумида содир бўлади.
Яна бир хусусият шундаки, бозорда брендга содиқлик мавжуд, аммо сотув учун маъсул жамоа ҳам муҳим роль ўйнайди. Кўпинча мижоз брендга эмас, балки шахсий менежерига мурожаат қилади.
Маълумот учун. Комфорт-класс-бу олдинган ўйланган уйнинг ички тузилиши, юқори сифатли қурилиш материаллари, ёпиқ (одатда) ва ободонлаштирилган маҳаллий ҳудуд, алоҳида УЖМШ ва қозонхона. Бундай уй-жой яхши ривожланган ижтимоий инфратузилмага эга ва уйлар тасдиқланган режага асосан қурилган, ҳовлида ёки уйнинг орқасида меҳмонлар учун автомобиль тураргоҳлари мавжуд.
Эслатиб ўтамизки, аввалроқ Commonwealth Partnership компанияси Тошкентни ривожлантириш бўйича тавсиялар ва Россия ва халқаро инвесторларнинг Ўзбекистонда бозорларни сотиб олишга бўлган режалари тўғрисида маълумот тақдим этган эди.
