АҚШ Давлат департаменти деярли барча янги хорижий ёрдамларни молиялаштиришни тўхтатишга қарор қилди, бироқ Исроил ва Мисрга ҳарбий ёрдам ҳамда фавқулодда озиқ-овқат дастурлари истиснолар сифатида қолдирилди.
АҚШ президенти Дональд Трампнинг жорий йил 22 январда чиқарган ижроия фармонига кўра, хорижий ёрдамнинг самарадорлигини ва ташқи сиёсат мақсадларига мувофиқлигини қайта кўриб чиқиш учун 90 кунлик танаффус жорий қилинди.
Давлат департаментининг қарори
Давлат департаментининг тарқатилган меморандумига кўра, янги молиялаштиришларни бошлаш ёки мавжуд шартномаларни узайтириш фақатгина қайта кўриб чиқилгандан сўнг амалга оширилади. Шунингдек, барча амалга оширилаётган лойиҳалар учун ишларни тўхтатиш буйруғи берилган.
Ташқи ёрдам дастурларининг қайта кўриб чиқилиши 85 кун ичида якунланиши режалаштирилган. Қарор доирасида, биринчи навбатда, лойиҳаларнинг дубликацияга йўл қўймаслиги, самарадорлиги ва Трампнинг ташқи сиёсат мақсадларига мувофиқлиги таъминланади.
Рубио: Хорижий ёрдам Америка манфаатларига хизмат қилиши лозим
Давлат котиби Марко Рубио хорижий ёрдам фақатгина Америка учун хавфсизликни кучайтириш, иқтисодий барқарорликни таъминлаш ва миллат манфаатларига хизмат қилиш ҳолатида сарфланиши кераклигини таъкидлади.
Оқибатлари қандай бўлади?
Ёрдамга боғлиқ мамлакатлар учун бу қарор жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин. Масалан, дунё бўйлаб сув таъминоти, санитария, турар жой ва инсонпарварлик миналардан тозалаш каби муҳим лойиҳалар тўхтатилиши мумкин.
Бундан ташқари, Украинага етказиб берилган ёрдам ҳам хавф остида. Илгариги президент Жо Байден даврида бу мамлакатга миллиардлаб долларлик қурол-яроғ тақдим этилган эди.
Инсон ҳуқуқлари ташкилотлари ташвишда
Oxfam America раҳбари Эбби Максманнинг таъкидлашича, ушбу қарор инқироздаги жамоаларнинг ҳаётига таҳдид солади ва АҚШнинг сиёсатдан қатъи назар инсонпарварлик ёрдамини таъминлашга қаратилган кўп йиллик амалиётини бузади.
Нима истиснолар мавжуд?
Қарорда фақат Исроил ва Миср учун ҳарбий ёрдам ҳамда фавқулодда озиқ-овқат дастурлари учун истиснолар мавжуд. Шунингдек, Давлат департаменти ходимларининг маъмурий харажатлари ҳам сақлаб қолинган.
Бу қарор АҚШнинг кўп йиллик ташқи ёрдам сиёсатига сезиларли ўзгаришлар киритишга қаратилган. Қайта кўриб чиқиш жараёни ва унинг натижалари келгуси ойларда очиқланиши кутилмоқда.