Европа қитъасидаги Жаҳон чемпионати–2026 саралаш босқичи қизғин паллага кирди. Ушбу ҳафтадаги тўртинчи тур ўйинларидан сўнг Англия терма жамоаси мундиалга илк йўлланмани қўлга киритган қитъа вакили бўлди. Бу натижа нафақат инглизлар учун, балки бутун Европа футболидаги кучлар мувозанатини баҳолаш нуқтаи назаридан ҳам аҳамиятли ҳисобланади.

Англия — илк йўлланмани қўлга киритган жамоа

FIFA ва UEFA маълумотларига кўра, Англия терма жамоаси 14 октябр куни Рига шаҳрида бўлиб ўтган ўйинда Латвияни 5:0 ҳисобида мағлуб этди ва 12 очко билан гуруҳдаги рақибларидан узоқлашди. Бу натижа орқали “уч шер”лар мундиалга илк бўлиб йўлланма олди.
Голлар муаллифлари — Гордон (26), Кейн (44, 45+4), Чиганикс (59, автогол) ва Эзе (86).
Opta Sports таҳлилига кўра, Англия терма жамоаси бу саралаш даврида ҳар бир ўйинда камида иккита гол урган ягона Европа жамоаси бўлиб турибди.

Таҳлилчилар таъкидлашича, бу натижа тренер Гарет Саутгейт бошқарувидаги тактик барқарорлик ва жамоанинг индивидуал маҳорат даражасининг юқорилигини кўрсатади. BBC Sport таҳлилчиси Фил МакНалти фикрича:

“Англиянинг барқарор ўйини ва ҳимоядан ҳужумга тез ўтиш салоҳияти уларни мундиалда асосий фаворитлардан бирига айлантиради.”

Испания ва Туркия — гуруҳ пешқадамлари қаторидан

Е гуруҳида Испания Болгарияни 4:0 ҳисобида мағлуб этди. Иккита голни Микел Мерино киритди, яна бири Черневнинг автоголи, охиргиси Оярсабал томонидан пенальтидан урилди. Бу натижа орқали Испания 9 очко билан пешқадамлигини мустаҳкамлади.
Евростат маълумотларига кўра, Испания терма жамоаси сўнгги беш йилда UEFA рейтингда доимий равишда илк учликда бўлиб келмоқда — бу эса уларнинг тактик устуворлигини исботлайди.

Туркия ҳам ушбу турда Грузияни 4:1 ҳисобида енгди. Йилдиз, Демирал (дубль) ва Акгун томонидан урилган голлар Туркияга муҳим очколарни тақдим этди. Ушбу ғалаба орқали турклар Е гуруҳида иккинчи ўринни мустаҳкамлади.

Италиянинг қайта тикланиши ва Португалиянинг сўнгги дақиқадаги хатоси

I гуруҳида Италия Исроилни 3:0 ҳисобида енгиб, пешқадам Норвегия билан орадаги очко фарқини 3 тага қисқартирди. Роберто Манчини шогирдлари учун бу ғалаба муҳим аҳамиятга эга бўлди.
UEFA расмий статистикасига кўра, Италия сўнгги 4 саралаш ўйинида 10 та гол урди ва бирорта гол ўтказмади — бу уларнинг ҳимоядаги мустаҳкамликни қайта тиклаганини кўрсатади.

F гуруҳида эса Португалия Венгрияга қарши ўйинда сўнгги дақиқаларда ғалабани бой берди — 2:2. Роналдунинг дублига қарамасдан, Собослаи 90+1 дақиқадаги гол билан португалларни икки очкодан маҳрум қилди.
ESPN маълумотича, бу Португалиянинг сўнгги 15 саралаш учрашувидаги илк дурангидир. Бу эса уларнинг барқарорлигига кичик зарба бўлди, аммо ҳали мундиалга чиқиш имкониятлари юқори даражада сақланиб қолмоқда.

Сербия ва Ирландия ҳам ғалаба қозонди

K гуруҳида Сербия Андоррани 3:1 ҳисобида енгди. Гарсиянинг автоголи ва Влаҳович ҳамда Митровичнинг голлари сербларга муҳим 3 очко берди.
Шу билан бирга, Ирландия Арманистонни 1:0 ҳисобида мағлуб этди. Фергюссоннинг ягона голи ирландларга ғалаба келтирди, аммо уларнинг гуруҳдаги умумий натижалари ҳали ҳам заиф кўринишда.

Фактчекинг: Англиянинг мундиалга илк чиқиши — тасдиқланган маълумот

FIFA расмий сайти (fifa.com) 14 октябрдаги баёнотида Англиянинг ЖЧ-2026 учун илк йўлланмани қўлга киритган Европа жамоаси эканлигини тасдиқлади. UEFA ҳам ушбу маълумотни ўз расмий телеграм каналларида эълон қилган.

Энг қизиғи, Англия илк йўлланмани қўлга киритган ҳолат 2002 йилдан бери илк марта кузатилмоқда — яъни улар сўнгги икки саралашда мундиалга кейинги босқичларда чиқишган эди. Бу статистик ўзгариш Англия футболининг тизимли ислоҳотлари натижасидир.

Таҳлил: Европа футболидаги кучлар мувозанати ўзгармоқда

Европа қитъасидаги саралаш натижаларига қараганда, анъанавий фаворитлар — Англия, Испания, Италия ва Португалия ҳали ҳам етакчи, аммо Туркия, Сербия ва Венгрия сингари жамоаларнинг ўсиш суръати кузатилмоқда.
UEFA Coaching Report 2024 таҳлилига кўра, Европа футболида ўрта даражали жамоаларнинг тактик савияси сўнгги беш йилда 17 фоизга ўсган. Бу мундиалда рақобат кучайишини англатади.

Шу билан бирга, Англиянинг илк йўлланмаси Европа футбол тизимидаги режали тайёргарлик ва миллий чемпионатнинг иқтисодий қуввати билан изоҳланади. Premier League’нинг юқори молиявий айланмаси (2024 йилда 6,4 миллиард фунт стерлинг) миллий терма жамоага барқарор ўйинчилар захирасини таъминламоқда.

Хулоса: Англиянинг йўлланмаси — Европа футболидаги тизим самараси

Англиянинг мундиалга илк бўлиб чиқиши тасодиф эмас. Бу — миллий чемпионат тизимининг самараси, тактик барқарорлик ва юқори даражадаги молиявий ва илмий тайёргарлик натижаси.

Бироқ бошқа жамоаларнинг ўсиши ҳам қитъада кучлар мувозанати ўзгаришидан дарак бермоқда. ЖЧ-2026 Европада анъанавий фаворитлар ва янги рақобатчилар ўртасидаги ҳақиқий синов бўлади.