18 октябрь куни, Лондон вақти билан соат 19:00 да Британиянинг «Channel 4» телеканалида “Uzbekistan: The Golden Road” (“Ўзбекистон — Олтин йўл”) номли ҳужжатли фильмнинг премьераси бўлиб ўтди. Лойиҳа Ўзбекистон Туризм қўмитаси ва Стратегик ислоҳотлар агентлиги ташаббуси билан амалга оширилди. Фильм Британиянинг машҳур тарихчи ва тележурналисти Беттани Хьюз томонидан “Treasures of the World” (“Жаҳон хазиналари”) сериали доирасида суратга олинган.
Асосий мазмун ва халқаро аҳамият
Фильмнинг марказий ғояси — Ўзбекистонни “Буюк Ипак йўли цивилизациясининг юраги” сифатида намоён этишдир. Тасвирларда мамлакатнинг қадимий шаҳарлари — Самарқанд, Бухоро ва Хива, уларнинг тарихий меъморчилик ёдгорликлари, илмий ва маданий мероси намойиш этилган.
Channel 4 телеканали маълумотига кўра, сериал Британия ва Европа аудиториясида катта илмий-туристик қизиқиш уйғотган. Шу сабабли “Uzbekistan: The Golden Road” фильмининг намойиши мамлакат брендини халқаро майдонда мустаҳкамлашга хизмат қилиши кутилмоқда.
Манбалар ва таҳлил
Channel 4 расмий сайтидаги маълумот (source: channel4.com)га кўра, “Treasures of the World” сериали жаҳон маданий меросини тарғиб қилишга қаратилган бўлиб, ҳар бир эпизод маълум бир мамлакатнинг инсоният тарихи ва цивилизациядаги ўрнини ёритади. Ўзбекистон ҳақидаги эпизод — Марказий Осиёдан суратга олинган илк материаллардан бири.
Беттани Хьюзнинг BBC ва The Guardian нашрларига берган суҳбатларида таъкидланишича, у Ўзбекистонни “шарқ ва ғарб ўртасидаги цивилизация кўприги” деб баҳолайди. Унинг фикрича, мамлакат сўнгги йилларда туризм ва маданият соҳасида “соф тарихий хазиналарни очиб беришга интилган” давлат сифатида танила бошлади.
Ўзбекистон Туризм қўмитаси расмий баёнотида таъкидланишича, фильм нафақат мамлакатнинг маданий салоҳиятини, балки замонавий инфратузилма ва туризм имкониятларини ҳам намоён этади. Бу йўналишда 2023–2025 йилларга мўлжалланган “Visit Uzbekistan 2030” стратегияси доирасида халқаро промоция фаолияти кучайтирилмоқда.
Илмий ва иқтисодий таҳлил
Туризм соҳаси бўйича халқаро таҳлилчи Саймон Калверт (Oxford Global Tourism Research) фикрича, бундай медиа-лойиҳалар мамлакатнинг “софт пауэр” (юмшоқ куч) сиёсатида муҳим рол ўйнайди. Яъни, маданий дипломатия орқали халқаро имиж ва иқтисодий инвестициялар оқимини кучайтириш мумкин.
Жаҳон туристик ташкилоти (UNWTO) маълумотига кўра, 2024 йилда Ўзбекистонга ташриф буюрган хорижий сайёҳлар сони 2019 йилга нисбатан 1,7 баробар ошган. Экспертлар бу ўсишда халқаро медиа орқали тарғиботнинг улкан таъсири борлигини таъкидлайди.
Контекст ва истиқбол
Фильмнинг Лондондаги намойиши Ўзбекистоннинг глобал медиа майдонидаги позициясини кучайтиришга қаратилган кенгроқ сиёсий-имидж лойиҳаларининг бир қисми ҳисобланади. Аввалроқ мамлакат ҳақида BBC, Euronews ва National Geographic каби платформаларда ҳам репортажлар берилган.
Муттахассислар фикрича, “Uzbekistan: The Golden Road” фильмининг Британияда эфирга узатилиши нафақат туризмни, балки миллий маданият ва тарихни қайта кашф этиш жараёнини тезлаштиради.
Хулоса
Фильмнинг намойиши Ўзбекистоннинг халқаро имижини мустаҳкамлашда янги босқич бўлиши мумкин. Бундай лойиҳалар мамлакатнинг маданий мероси ва замонавий ривожланишини бирлаштириб, уни жаҳон цивилизацияси харитасида стратегик нуқта сифатида кўрсатади. Маданий дипломатия воситаси сифатида “Ўзбекистон – Олтин йўл” фильми нафақат миллий ғурурни оширади, балки халқаро ҳамкорлик ва туризм соҳасидаги истиқболларни ҳам кенгайтиради.
