Ўзбекистон терма жамоаси ва бутун юрт учун ғурурли кун: юртимизнинг ёш гроссмейстери Жавоҳир Синдоров шахмат бўйича Жаҳон кубогида ғолиб чиқиб, тарихда илк бор ушбу маррага эришди. Президент Шавкат Мирзиёев шахсий қўллаб-қувватловини билдириб, Жавоҳир билан телефон орқали суҳбатлашди. Давлат раҳбари унинг ютуғини нафақат шахсий муваффақият, балки “янги Ўзбекистон қодир бўлган куч ва иқтидорнинг намойиши” сифатида таъкидлади.
Бу ғалаба — бир шахматчининг меҳнати эвазига қўлга киритилган оддий кубок эмас. Бу — юртимиз спорт таърихи, ёшларимиз имкони ва давлатнинг интеллектуал салоҳияти учун муҳим бурилиш нуқтаси. Энди ўзбек шахмати ҳеч кимга «сенинг жойинг юқоригача эмас», деб кўрсатишга йўл қўймайди.
Синдоров Гоада бўлиб ўтган жаҳоннинг энг нуфузли мусобақаларидан бирида 200 дан зиёд рақиб орасидан ажралиб чиқди. Финалда хитойлик Вей Йини енггани — тасодиф эмас, балки йиллар давомидаги меҳнат, тайёргарлик ва юксак шахмат маданияти натижаси. Дастлабки икки партия дуранг билан якунлангач, ҳал қилувчи тай-брейкда у 1,5:0,5 ҳисобида ғалаба қозонди ва жаҳон таърифига сазовор бўлди.
Тарихий контекстга назар ташласак, шу пайтгача бирорта ўзбек шахматчиси Жаҳон кубоги финалигача ҳам етиб бора олмаган. Синдоровнинг бу ютуғи нафақат ўзига, балки бутун шахмат ҳамжамиятига янги эшик очиб берди: у 2026 йил март ойида номзодлар турнирида иштирок этиш ҳуқуқини қўлга киритди. Бу беллашув дунё чемпиони люди бўлишга қадамини яқинлаштиради.
Бугунги кунда Ўзбекистон шахмат мактаби жаҳонда эътироф этилмоқда. Нодирбек Абдусатторов, Нодирбек Ёқуббоев, Жахонгир Воҳидов, Шамсиддин Воҳидов каби ёш юлдузлардан кейин Синдоровнинг ҳам шундай баланд чўққини забт этиши — тизимли иш, тўғри йўналиш ва мактабни кучайтиришнинг меваси. Давлат раҳбари ҳам табригида айнан шу нуқтани алоҳида таъкидлади: бу ғалаба бутун миллий мактабнинг ютуғидир.
Президент Мирзиёевнинг самимий ва илҳомли табриги ҳам жуда муҳим сигнал: иқтидор қиймат топаяпти, давлат спортчиларнинг ортида турибди, ғалабаларга йўл очиқ. Бу ёшларга ишонч ва куч беради.
Албатта, ҳар бир катта ютуқ ортида янада каттароқ масъулият туради. Синдоровнинг олдида ҳали узун ва қийин йўл бор. Номзодлар турнири — фақат энг кучлилар қаторига кирадиган, руҳан ҳам, тактик жиҳатдан ҳам мустаҳкам бўлиш талаб этиладиган мусобақа. Аммо бир нарса аниқ: энди дунё ўзбек шахматига бошқача қарайди.
Бу ғалабадан қандай хулоса чиқариш керак?
Биринчидан, интеллектуал спорт давлатнинг стратегик йўналишларидан бирига айланмоқда. Инновацион жамият қуришда бундай ютуқлар катта руҳий куч ва мотивация беради.
Иккинчидан, Синдоровнинг натижаси минглаб болалар учун жонли мисол: қишлоқданми ёки катта шаҳарданми — муҳим эмас, ирода бўлса бас.
Учинчидан, шахматни оммалаштириш, минтақаларда замонавий марказлар очиш, мураббийлар тайёрлаш — бугунги кун талаби.
Синдоровнинг ғалабаси — бу орзу қилишдан қўрқмаган ёшнинг ютуғи. Ва шу билан бирга миллий ғурур, юрт тараққиёти ва интеллектуал ўсишнинг энг ёрқин кўринишларидан бири.
