Марказий Осиё мамлакатлари Трамп маъмурияти билан хавфсизлик, ҳарбий соҳалар ва технологиялар бўйича ҳамкорликни ривожлантиришга умид қилмоқда. Лекин бу ҳали фақат умид. Дональд Трамп АҚШ президентига айлангандан сўнг, мамлакатнинг ташқи сиёсатини кескин қайта кўриб чиқди, бу эса бир қатор хавотирларни юзага келтирмоқда.
Трампнинг президентилик даври ва ташқи сиёсатга таъсири
Трампнинг президентликка келиши билан, АҚШнинг ташқи сиёсатидаги йўналишлар кескин ўзгарди. Давлат котиби Марко Рубио эълон қилганига кўра, АҚШ хўжаликдаги барча ёрдам дастурларини, шу жумладан Марказий Осиёга йўналтирилган ёрдамни, камида уч ойга тўхтатишга қарор қилган. Бу ёрдамлар кўпинча USAID (АҚШ Халқаро тараққиёт агентлиги) орқали амалга оширилар, ва бу ёрдамлар асосан соғлиқни сақлаш, қишлоқ хўжалиги, бизнесни ривожлантириш, яшил иқтисодиёт ва муқобил энергетика соҳаларини қамраб олади.
Марказий Осиёдаги АҚШ лойиҳалари, бошқа халқаро молия ташкилотлари билан солиштирганда, унчалик катта эмас. Аммо АҚШнинг халқаро молия ташкилотларидан чиқиши, масалан, Jahon Banki ва Osiyo Bankидаги улушларини камайтириши ёки улардан чиқиши Марказий Осиё учун жиддий таъсирга эга бўлиши мумкин.
Миграция — Трамп учун асосий масала
Қирғизистонлик эксперт Алишер Ҳамидовнинг фикрича, Трампнинг Марказий Осиё билан ҳамкорлиги асосан миграция масаласига қаратилган бўлиши мумкин. АҚШга жўнатилган ҳужжатсиз мигрантларнинг депортацияси жараёнида, Трамп Марказий Осиё давлатларига шундай мигрантларни қабул қилишни талаб қилишини кутиш мумкин. Агар вазият янада чуқурлашса, АҚШ санкциялар билан таҳдид қилиши эҳтимоли ҳам бор.
Марказий Осиё — АҚШ алоқалари
Марказий Осиё ва АҚШ ўртасидаги алоқалар 2015 йилдан бери C5+1 форматида, яъни "Марказий Осиё-АҚШ" форматда олиб борилмоқда. Бу алоқаларда асосий бурилишлар кузатилмаса-да, АҚШнинг ташқи сиёсатдаги янгиланган йўналишлари бу муносабатларга таъсир ўтказиши мумкин.
Марказий Осиё давлатлари АҚШ билан хавфсизлик, ҳарбий техника, илғор технологиялар ва таълим соҳаларида ҳамкорликни кенгайтиришга тайёр. Шундай бўлса-да, Трампнинг ички сиёсатга эътибори кўпроқ бўлса-да, Марказий Осиёдаги иқтисодий ва сиёсий ёндошувлар ҳамда хавфсизлик масалаларида муҳим ўзгаришлар бўлиши эҳтимоли юқори.
Мақола сунъий интеллект томонидан яратилди.