Ўзбекистонда қурилиш соҳасини модернизация қилиш ва атроф-муҳитни муҳофаза қилиш мақсадида муҳим ўзгаришлар амалга оширилмоқда. 2026 йилдан бошлаб ғишт ишлаб чиқариш солиғи икки баробар оширилади, 2027 йилдан эса қўриқланадиган ҳудудларда қум-тупроқ қазиб олиш таъқиқланади. Бу чора-тадбирлар мамлакатда муқобил қурилиш материаллари – пеноблок ва газоблоклардан кенг фойдаланишни рағбатлантиришга қаратилган.
Саноатга солиқ босими ортиб боради
Президентнинг 2025 йилга мўлжалланган давлат дастурига мувофиқ, "Шаффоф қурилиш" платформасида пеноблок ва газоблок ишлатувчи қурилиш ташкилотларига устуворлик берилади. 2025 йил 1 августдан бошлаб пишиқ ғишт ишлаб чиқаришдан воз кечган компаниялар ушбу платформадан кенг фойдаланиш имконига эга бўлади.
Шунингдек, ғишт ва черепица хомашёсини қазиб олувчи компаниялар учун солиқ миқдори оширилади. 2026 йил 1 январдан бошлаб, ғишт ишлаб чиқарувчилар учун ер қаъридан фойдаланганлик солиғи икки баробарга оширилади. Бу нафақат ғишт саноати ривожига таъсир кўрсатади, балки табиий ресурслар – қум ва тупроқни ҳимоя қилишга ҳам хизмат қилади.
Қум-тупроқ қазиб олиш тақиқланади: Янгича ёндашув
2027 йилдан бошлаб қишлоқ хўжалиги ерлари, қўриқхона ва рекреацион ҳудудларда қум-тупроқ қазиб олиш таъқиқланади. Бу табиатни муҳофаза қилиш ва табиий ресурсларни тежашга қаратилган давлат сиёсатининг бир қисми сифатида қаралмоқда. Ҳозирча, қум-тупроққа бўлган талаб ва унинг нархларига ушбу чеклов қандай таъсир кўрсатиши номаълум, аммо бу, эҳтимол, қурилиш бозорида жиддий ўзгаришларга олиб келади.
Энергия тежамкор технологияларга ўтиш
Шу билан бирга, ҳукумат энергия самарадор қурилиш материалларини кўпайтириш бўйича махсус дастур ишлаб чиқишни режалаштирган. Бу эса мамлакатда экологик тоза қурилиш материалларига талаб ортишига олиб келиши мумкин.
Хулоса
Ғиштга қўйилаётган солиқ юки ва қум-тупроқ қазиб олишга қўйилган чекловлар Ўзбекистон қурилиш бозорида жиддий ўзгаришларга сабаб бўлади. Мутахассислар бу жараённи қурилиш компаниялари учун иқтисодий босим деб баҳолашмоқда, айримлар эса экологик барқарорлик ва замонавий технологияларга ўтишнинг узоқ муддатли манфаатлари ҳақида гапирмоқда. Ҳар қандай ҳолатда ҳам, бу ўзгаришлар мамлакатнинг қурилиш соҳасини тамоман янгича форматга олиб чиқиши аниқ.
