Ҳозирда ҳар бир қитъанинг ўлик дарёси бор, у ифлосланиш туфайли фойдаланиш учун яроқсиз бўлиб қолган. Масалан, Бангладеш ҳудудидаги Ганга ирмоқларидан бири расман ўлик деб тан олинган. Миссисипидаги кўрфаз ҳам деярли ўликка айланган: тозалаш тизимлари мавжудлигига қарамай, у ерда деярли ҳеч қандай организм омон қолмайди. Ява оролидаги Цитарум дунёдаги энг ифлосланган дарё ҳисобланади.
Тез орада ушбу рўйхатни бизнинг Чирчиқ каналимиз тўлдириши мумкин, унинг маиший ва қурилиш чиқиндилари билан ифлосланиши жуда тез содир бўлмоқда. Бу нафақат экология, балки маҳаллий аҳоли учун ҳам таҳдиддир. Чирчиқ канали бутун Тошкент ва вилоят учун ичимлик сувининг асосий артериясидир. У Тошкент воҳаси ҳаётининг асосий манбаи ҳисобланади ва бизнинг кўз ўнгимизда аста-секин ўлиб бормоқда.
"Чирчиқ канали чиқиндилар билан тўлган. Вазият кундан-кунга ёмонлашмоқда. Каналда қундузлар яшайди ва сувнинг ифлосланиши туфайли улар йўқ бўлиб кетиши мумкин”, - дея хабар бермоқда Ekolog.uz. Ушбу ихтисослаштирилган сайтда Чирчиқ канали ҳақида кўплаб мақолалар, мурожаатлар ва таклифлар чоп этилган, аммо экологларнинг айтишича, вазият ҳозирча ўзгармаган.
Мутахассисларнинг қундузлар борасидаги ташвиши Чирчиқнинг бошқа муаммоларини ҳам эслатмоқда. Бир неча йиллардан бери экологлар ва лоқайд бўлмаган фуқаролар бир вақтлар чуқур бўлган каналнинг аянчли ҳолати тўғрисида бонг уришмоқда. Дарё жуда катта миқёсда ифлослантирилмоқда: қирғоқлар ишламай қолган техника ва қурилиш чиқиндилари билан тўлдирилган.
Дарёнинг рельефи ўзгариб бормоқда, канал сатҳи пасаймоқда, кўп йиллик қирғоқлар орасидаги масофа ўсиб бормоқда, рухсатсиз шағал қазиб олиш эса ер усти ва ер ости сувларига салбий таъсир қилади. Илгари дарёнинг хавфсизлик зонаси кўм-кўк эди, энди эса улкан яшил майдон йўқ қилинган. Натижада, балиқ захиралари ҳам йўқолган.
Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлигини муаммога эътибор беришга, шошилинч чоралар кўришга ва дарёга нисбатан ваҳшийликнинг олдини олишга чақирамиз. Акс ҳолда кеч бўлади!
