Америка Қўшма Штатларида давлат тузилмаларида оммавий қисқартиришлар давом этмоқда. Reuters агентлигининг маълумотларига кўра, бир ҳафта ичида 9500 дан ортиқ амалдор лавозимидан озод қилинган.
Ишдан бўшатишлар кўлами ҳали тўлиқ аниқ эмас, бироқ қисқартиришлар энергетика, ички ишлар, қишлоқ хўжалиги, таълим ва соғлиқни сақлаш соҳаларига жиддий таъсир қилган. Хусусан:
- Энергетика вазирлиги – 1200-2000 ходим (шу жумладан, ядро арсеналига масъул шахслар)
- Ички ишлар вазирлиги – 2300 ходим
- Касалликларни назорат қилиш марказлари – 1300 ходим
- Қишлоқ хўжалиги вазирлиги – аниқ рақам ҳали берилмаган
Шунингдек, кичик бизнес ва таълим департаментлари ҳам қисқартиришдан четда қолмади.
Трамп ва Маск бюрократияга қарши: маъмурий аппарат кескин камаймоқда
Маълумотларга кўра, ушбу қисқартиришлар АҚШ президенти Дональд Трамп ва Америка ҳукумати самарадорлиги департаменти раҳбари Илон Маск томонидан амалга оширилаётган маъмурий ислоҳотлар доирасида ўтказилмоқда. Уларнинг мақсади – федерал бошқарув тизимини бюрократиядан тозалаш ва самарали қонуний механизмларни шакллантириш.
The New York Times’нинг хабар беришича, Трамп умумий ҳисобда 50 мингга яқин давлат хизматчисини ишдан бўшатиши мумкин. NBC News эса 60 мингдан ортиқ амалдор ихтиёрий равишда компенсация эвазига ишдан кетишга рози бўлганини маълум қилди. Ушбу ходимларга 8 ойлик маош ва имтиёзлар кафолатланган.
Мутахассислар фикри: ислоҳотлар тўғри қарорми ёки хавфли қадам?
Юристлар ва сиёсатшунослар ушбу жараённи турлича баҳоламоқда. Айрим таҳлилчиларнинг фикрича, бу қадам бюрократияни қисқартириш орқали давлат самарадорлигини оширади. Бошқа экспертлар эса энергетика, соғлиқни сақлаш ва миллий хавфсизлик соҳаларидаги кескин қисқартиришлар тизимли муаммоларни келтириб чиқариши мумкинлигидан огоҳлантирмоқда.
Шунингдек, Илон Маскнинг ҳукуматдаги роли ва унинг радикал ёндашуви кўплаб мутахассислар учун баҳсли масалага айланган. Айрим ҳуқуқшунослар Маскнинг давлат бошқарувидаги иштироки ҳақида «қўрқинчли туш» сифатида фикр билдирган.
Трамп ва Маск бошчилигидаги бу маъмурий ўзгаришлар АҚШ давлат бошқарувида катта тўлқинларни юзага келтирмоқда. Давлат хизматчилари сонининг кескин камайиши бир томондан бюрократияга қарши қадам бўлса, бошқа томондан, стратегик соҳалардаги мутахассисларни йўқотиш хавфини туғдиради.
Бу сиёсатнинг ҳақиқий самараси эса келгуси ойларда янада ойдинлашади.
