Адвокатлар ҳайъатларига, адвокатлик фирмаларига, адвокатлик бюроларига ва адвокатларга солиқ солишнинг ўзига хос ҳусусиятлари. Хорижий давлатлар мисолидаги фарқи қандай?
Барчамизга яхши маълумки, Ўзбекистон Республикасининг 2021 йил 30 декабрдаги ЎРҚ 741-сонли Қонунига кўра, Солиқ кодексига киритилган бир қатор ўзгартиришлар замирида адвокатлик тузилмаларининг 2022 йил 1 январь кунидан эътиборан нотижорат ташкилоти сифатида қўшимча қиймат солиғи тўловчиларига кириши таъкидланган ҳолда, ҚҚС тўловчиси сифатида махсус рўйхатдан ўтишликка чорловчи хабарномалар ҳозирги кунда долзарб муаммо айланган эди.
Адвокатлар хайъати, адвокатлик фирмалари ва адвокатлик бюролари фаолиятнинг нотижорат ташкилотлар сифатида адвокатлар томонидан ҳуқуқий ёрдам кўрсатиш билан боғлиқ қисми бўйича солиқлар ва йиғимлар тўлашдан озод қилинади, бундан божхона тўловлари; ижтимоий солиқ; автотранспорт йиғими; тўлов манбаида ушлаб қолинадиган солиқлар мустасно.
Адвокатлар хайъати, адвокатлик фирмалари ва адвокатлик бюролари томонидан тадбиркорлик фаолияти амалга оширилганда (юридик ёрдам кўрсатиш билан боғлиқ бўлмаган) солиқлар ва йиғимлар тадбиркорлик фаолиятини амалга оширувчи юридик шахслар учун Солиқ Кодексда назарда тутилган тартибда тўланади.
Адвокатлар томонидан юридик ёрдам кўрсатганлик учун олинадиган гонорарлар суммаларига Ўзбекистон Республикаси Солиқ кодексининг 478-моддасида назарда тутилган хусусиятлар ҳисобга олинган ҳолда, жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи солинади. Адвокатнинг даромадлари жисмоний шахслардан олинадиган даромад солиғи солиш объектидир. Адвокатнинг даромади адвокат томонидан юридик ёрдам кўрсатилганлиги учун олинган сумма билан адвокатлар хайъатларини, адвокатлик фирмаларини ва адвокатлик бюроларини сақлаб туриш учун ўтказиладиган маблағлар суммаси ўртасидаги фарқ сифатида аниқланади.
Солиқ базаси адвокатнинг даромадидан унинг даромадида ҳисобга олинадиган ижтимоий тўлов чегириб ташланган ҳолда аниқланади.
Агар солиқ даврида солиқ тўловчидан ҳисобланган солиқ суммасини ушлаб қолишнинг иложи бўлмаса, солиқ агенти тегишли ҳолатлар юзага келган солиқ давридан кейинги йилнинг 1 мартидан кечиктирмай бу ҳақда солиқ тўловчини хабардор қилиши шарт. рўйхатга олинган жойдаги солиқ органига солиқни ушлаб қолишнинг иложи йўқлиги, солиқ ушланмаган даромад суммалари ва ушланмаган солиқ суммалари тўғрисида ёзма равишда.
Солиқни ушлаб қолишнинг мумкин эмаслиги тўғрисидаги хабарноманинг шакли, солиқ ушланмаган даромад суммалари ва ушланмаган солиқ суммаси, шунингдек уни солиқ органига тақдим этиш тартиби солиқлар ва йиғимларни назорат қилиш ва назорат қилиш ваколатига эга федерал ижроия органи.
Солиқ агентлари ҳисобланган ва ушлаб қолинган солиқ суммаларини солиқ тўловчига даромад тўланган кундан кейинги кундан кечиктирмай ўтказишлари шарт.
Солиқ агенти томонидан солиқ тўловчидан ҳисобланган ва ушлаб қолинган, унга нисбатан у даромад манбаи деб эътироф этилган солиқнинг умумий суммаси солиқ агентининг рўйхатдан ўтган (яшаш жойи) жойидаги бюджетга тўланади. солиқ органи.
Солиқ агентлари ҳисобидан солиқ тўлашга йўл қўйилмайди. Шартномалар ва бошқа битимлар тузишда уларга солиқ моддаларини киритиш тақиқланади, уларга кўра даромад тўловчи солиқ агентлари жисмоний шахслар учун солиқ тўлаш билан боғлиқ харажатларни ўз зиммаларига оладилар.
Адвокатлар, адвокатлик бюролари ва юридик маслаҳатхоналарнинг мол-мулки юридик шахсларнинг мол-мулки солиғидан озод қилинган.
Суғурта бадаллари тўловчилар адвокатура ҳисобланади.
А.Сайфитдинов - Жиззах вилоят маъмурий судининг судьяси