Россия президенти Владимир Путин Украинадаги урушни тўхтатиш эвазига қатор талабларини эълон қилди. Reuters агентлиги хабар беришича, бу шартлар Киев ва Ғарб учун мутлақо оғир ва амалга ошиши қийин деб баҳоланмоқда.
Асосий талаблар
— Сулҳ фақат тўлиқ сиёсий келишувдан кейин амалга оширилиши;
— Украина армияси Донецк ва Луганскдан тўлиқ чиқиши;
— Херсон ва Запорожеда фронт чизиғини “музлатиш” таклифи;
— Россия Суми ва Харьков вилоятларидан чиқишга рози;
— Қрим устидан Россия суверенитетини расман тан олиш;
— Россияга қарши санкцияларни камида қисман бекор қилиш;
— Украинага НАТОга қўшилишни қатъий тақиқлаш;
— Украина хавфсизлик кафолатлари олиши мумкинлиги;
— Украинада рус тилига расмий мақом бериш ва Рус православ черкови фаолиятини кафолатлаш.
Киев ва Ғарбнинг позицияси
Ҳозирча Украина ва Ғарб расмийлари Путин шартларига жавоб бермаган. Бироқ президент Владимир Зеленский ва Европа етакчилари аввалроқ “бундай шартлар билан тинчлик бўлмайди” деган қатъий фикрни билдирган.
Нега шартлар баҳсли?
Таҳлилчиларга кўра, Путин талаблари Украина ҳудудий яхлитлиги ва миллий суверенитетига зид. Қримни тан олиш ва НАТОдан воз кечиш, Киев учун сиёсий жиноят сифатида қабул қилиниши мумкин. Ғарб давлатлари эса санкцияларни юмшатиш талабини Россиянинг босим уюштириш усули сифатида баҳоламоқда.
Хулоса
Путиннинг шартлари амалга ошиши эҳтимоли жуда паст. Украина ва Ғарб давлатлари ҳозирги кунда асосий мақсад сифатида урушни тўхтатиш эмас, балки Москвага босимни кучайтириш ва Киевни узоқ муддатли хавфсизлик кафолатлари билан таъминлашни кўзламоқда.