Хитой II жаҳон урушида Япониянинг таслим бўлганига 80 йил тўлишини 26 давлат раҳбари иштирокидаги катта ҳарбий парад билан нишонлайди. Бу тадбирдан асосий интрига – Пекин илгари ҳеч қачон кўрсатмаган янги қуроллар намойиш қилиши мумкинлигидир.
Хитой раҳбарияти парадда гипертовушли ракета ҳамда “супердрон платформаси” деб номланган улкан учувчи қурилмани кўз-кўз қилиши ҳақида ишора берган. Бу платформа ичида юзлаб кичик дронларни ташиш ва уларни узоқ масофадан бошқариш имкониятига эга, айрим экспертлар уни буюк геостратегик синов деб баҳоламоқда.
Геосиёсий аҳамияти
Парад олдидан Пекинда Шанҳай ҳамкорлик ташкилоти (ШҲТ) саммити ҳамда қатор икки томонлама учрашувлар бўлиб ўтади. Россия, Ҳиндистон, Эрон, Шимолий Корея ва Марказий Осиё давлатлари раҳбарлари Хитойда йиғилаётгани – АҚШ билан кескин рақобат кучайган бир пайтда глобал саҳнада катта сиёсий сигнал сифатида талқин қилинмоқда.
Эксперт Камолиддин Раббимов таъкидлаганидек, АҚШ ва Хитой ўртасидаги рақобат мисли кўрилмаган даражада кучайган. Шу шарт-шароитда Пекиннинг ҳарбий қудратини очиқ намойиш этиши Ғарб давлатлари учун муҳим геосиёсий сигнал ҳисобланади.
Нима кутиляпти?
Парадда янги қуроллар тақдимоти
Ғарб журналистларининг кенг ёритуви
Айрим Европа сиёсатчиларининг бойкоти (Путин иштироки сабабли)
ШҲТ саммити доирасида учта йирик йўналиш бўйича музокаралар
Шуҳрат Расулнинг фикрича, Хитойдаги парад тарихий анъана билан боғлиқ бўлса-да, охирги йилларда у глобал қудрат намойиши сифатида қарала бошлаган.
Демак, Хитой паради бу йил нафақат тарихий хотира, балки геосиёсий рақобатда янги босқичнинг рамзи сифатида ҳам эътибор марказида турибди.
