Франциянинг Украинадаги эҳтимолий иштироки — янги геосиёсий бурилишми?

Улашиш:

Франция Украина ҳудудига ўз қўшинларини жойлаштириш эҳтимолини расман инкор этмади. Бу ҳақда мамлакат Қуруқликдаги қўшинлар Бош штаби бошлиғи, генерал Пер Шил Миллий Ассамблея Мудофаа қўмитаси олдидаги тингловда маълум қилди. Унинг сўзларига кўра, агар хавфсизлик кафолатлари ва халқаро шарт-шароитлар шундай талаб қилса, Франция Украина манфаатлари йўлида ҳарбий куч ишлатишга тайёр.

Бу баёнот Франциянинг Украинадаги можарода фаолроқ позицияга ўтаётганидан дарак беради. Европа ва НАТО доирасидаги таҳлилчиларнинг фикрича, бундай оғзаки сигналлар Ғарб давлатларининг Россияга нисбатан қўрқувсиз сиёсий иродасини намоён қилади. BBC News ва Le Monde манбалари таъкидлашича, Франция ҳукумати ҳозирча расман қўшин киритиш қарорини қабул қилмаган бўлса-да, сиёсий муҳитда бу борадаги муҳокамалар кучайган.

Франциянинг позицияси ва унинг моҳияти

Пер Шилнинг сўзларига кўра, 2026 йил Европа давлатлари ўртасида янги ҳарбий коалициялар шаклланади ва Франция бу жараёнда етакчи ўринни эгаллашни кўзламоқда. Унинг фикрича, Париж “нафақат Украинага ёрдам бериши, балки иттифоқдошлар ресурсларидан фойдаланиш орқали стратегик устунликни таъминлаши лозим”.

Франция бу билан АҚШнинг Европа хавфсизлигидаги устувор ролини қисман мувозанатлаштиришга интилмоқда, дея таъкидлайди Politico Europe. Таҳлилчиларнинг фикрича, Макрон маъмурияти Украинадаги урушни Европанинг ички хавфсизлик масаласи сифатида кўради ва шу боис Франция ўз ҳарбий салоҳиятини фаоллаштиришга уринаяпти.

Россиянинг муносабати ва хавф таҳлили

Москва бу баёнотга жавобан кескин муносабат билдирди. Россия Ташқи ишлар вазирлиги ва Кремль матбуот котиби Дмитрий Песков Франциянинг ҳарбий иштирокини “жиддий кескинлашувга олиб келадиган қадам” деб баҳолаган. Россия томонининг расмий баёнотида таъкидланишича, НАТО давлатларига мансуб ҳарбий кучларнинг Украина ҳудудида жойлашиши Россия учун “тўғридан-тўғри таҳдид” сифатида қабул қилинади (РИА Новости, TASS).

Халқаро муносабатлар таҳлилчиси Томас Гомар (IFRI институти директори)нинг таъкидлашича, Франциянинг бу позицияси “ҳозирча дипломатик сигнал”, лекин унинг амалий босқичга ўтиши эҳтимоли мавжуд. Унга кўра, “Франция ўз қўшинларини Украинага юбориши НАТОнинг тўғридан-тўғри можарога аралашуви сифатида баҳоланиши мумкин”.

Европа иттифоқи ичидаги позициялар

Франциянинг бу қараши барча Европа иттифоқи аъзолари томонидан бир хил қабул қилинмаяпти. Германия ва Италия ҳозирча ҳарбий иштирок вариантларини кескин рад этмоқда. Германия канцлери Олаф Шольц 2024 йил баҳорида “НАТО давлатлари Украина ҳудудида тўғридан-тўғри иштирок этмайди” деган баёнот берган эди.

Шу билан бирга, Польша ва Чехия каби давлатлар Франция ташаббусини эҳтиёткорлик билан қўллаб-қувватлаяпти. Уларга кўра, агар Россия ҳужумини чеклашнинг бошқа дипломатик йўллари самара бермаса, ҳарбий иштирок сўнгги чора сифатида кўрилиши мумкин.

Фактлар ва таҳлил

  1. Баёнот манбаи: Франциянинг қўшинлар Бош штаби бошлиғи Пер Шилнинг сўзлари — расмий парламент тингловида айтилган. Манба: Le Figaro, 2025 йил 19 октябрь.

  2. Россиянинг муносабати: Кремль расмий матбуот котиби Дмитрий Песковнинг жавоби TASS ва RIA Новостида эълон қилинган.

  3. НАТО позицияси: НАТО бош котиби Йенс Столтенбергнинг сўзларига кўра, “Альянс Украинага қўшин киритишни режалаштирмаяпти, фақат ҳарбий ёрдамни давом эттиради”. Манба: NATO Press Office, 2025 йил октябрь.

Бу маълумотлар таҳлил қилинганда, Франциянинг ҳарбий иштирок ҳақидаги баёноти ҳозирча сиёсий босим воситаси эканини кўриш мумкин. Унинг мақсади — Россияни сўзсиз дипломатик сўзлашувларга ундаш ва Европадаги иттифоқдошлар олдида Парижнинг етакчилик нуфузини мустаҳкамлаш.

Хулоса

Франциянинг Украинага қўшин юбориш эҳтимоли ҳозирча амалий қарор эмас, балки стратегик сигнал сифатида баҳоланмоқда. Аммо у Европа хавфсизлиги архитектурасида янги босқич бошланишидан дарак беради. Агар бундай ҳаракат амалга ошса, у наfaqat Россия-Франция муносабатларини, балки бутун НАТОнинг келгуси йўналишини ҳам белгилаб бериши мумкин.

Франциянинг позицияси Европа Иттифоқи ичидаги сиёсий ихтилофларни кучайтириши эҳтимолдан холи эмас. Бу эса Европа хавфсизлик тизимини қайта кўриб чиқиш заруратини яна бир бор кун тартибига чиқаради.

2014-2025 SANGZOR.UZ. "KUMUSH SERVIS MEDIA" MCHJ.