Америка Қўшма Штатлари Россия ва Украина ўртасидаги ҳарбий тўқнашувни тугатиш мақсадида янги тинчлик режасини таклиф этди.
17 апрель куни Париж шаҳрида АҚШ президентининг махсус вакили Стив Уиткофф томонидан тинчлик келишуви лойиҳаси расман тақдим этилди. Ҳужжатнинг тўлиқ матни Reuters агентлиги томонидан эълон қилинди.
Тинчлик режасининг асосий нуқталари:
Томонлар зудлик билан ўт очишни тўхтатиши ва тўғридан-тўғри музокараларни бошлаши талаб қилинади.
Украина НАТОга аъзоликдан воз кечади, бироқ Европа Иттифоқига қўшилиш имконияти сақлаб қолинади.
Қрим яримороли Россиянинг таркибий қисми сифатида тан олинади, Донецк, Луганск, Запорожье ва Херсон вилоятларининг айрим қисмлари устидан Москванинг фактик назорати эътироф этилади.
Украина Харков вилоятининг босиб олинган ҳудудлари, Каховка гидроэлектростанцияси, Кинбурн косаси ва Запорожье АЭС устидан назоратни қайта қўлга киритади. Запорожье АЭС халқаро бошқарув остида фаолият юритади ва ишлаб чиқарилган электр энергияси икки давлат ўртасида тақсимланади.
Украина Днепр дарёси бўйлаб эркин кема қатнови ҳуқуқига эга бўлади.
Иқтисодий шартлар:
АҚШ Украинага инфратузилмани тиклаш учун кенг кўламли иқтисодий ёрдам кўрсатади.
Россияга нисбатан 2014 йилдан буён жорий қилинган барча иқтисодий санкциялар босқичма-босқич бекор қилинади.
Россия ва Ғарб давлатлари ўртасида энергетика ва саноат соҳаларида иқтисодий ҳамкорлик тикланади.
Хулоса
Америка томонидан таклиф этилган мазкур тинчлик режаси Россия-Украина можаросини сиёсий йўл билан ҳал қилиш йўлидаги жиддий қадам сифатида баҳоланмоқда. Аммо режанинг қабул қилиниши ёки унга қарши муносабат қандай бўлиши — яқин кунларда маълум бўлади.
