Ўзбекистонда 1 июндан йўл ҳаракати қоидаларини бузиш учун жарима баллари тизими расман жорий этилди. Ҳайдовчи бир йил ичида 12 балл тўпласа, ҳайдовчилик гувоҳномасидан камида 6 ойга маҳрум этилади. Ушбу балларни йиғиш, афсуски, жуда осон — ҳатто 60 марта нотўғри жойда тўхташнинг ўзи етарли.
Ҳар бир қоидабузарлик – муайян балл
Йўл ҳаракати хавфсизлиги хизмати берган маълумотларга кўра, эндиликда ҳар бир ҳаракат бузилиши белгиланган моддалар асосида баҳоланади. Масалан:
60 км/соатдан ортиқ тезлик билан ҳаракат – 2 балл
Қизил чироққа ўтиш – 1 балл
Қарама-қарши йўлга чиқиш – 1 балл
ЙТҲ жойини тарк этиш – 2 балл
Белгиланмаган жойда тўхтаб туриш – 0,2 балл
Ҳатто енгил қоидабузарликлар ҳам йиғилганда жиддий оқибатларга олиб келиши мумкин. Масалан, 12 марта светофорнинг қизил чироғига ўтиш ёки 8 марта хавфли гуруҳ ҳаракатида қатнашиш ҳайдовчилик ҳуқуқи билан хайрлашишга олиб келади.
Баллар қандай ҳисобланади? – Рўйхат ва мисоллар
Йўл ҳаракати қоидабузарликлари қуйидаги моддалар асосида баҳоланади:
| Кодекс моддаси | Қоидабузарлик тавсифи | Балл |
|---|---|---|
| 125-модда, 3-қисм | Тормоз/руль/тиркаш системасида носозлик билан ҳаракат | 0,3 |
| 126-модда, 1-қисм | Қорайтирилган ойналардан фойдаланиш | 0,5 |
| 127-модда, 1-қисм | Асоссиз товуш сигналлари, ностандарт ёруғлик | 0,2 |
| 1283-модда | Тезликни 20-60+ км/соатгача ошириш | 0,5–2 |
| 1284-модда, 2-қисм | Қизил чироқда ўтиш | 1 |
| 1285-модда, 2-қисм | Қарама-қарши йўлга чиқиш, авария хавфи | 1 |
| 1286-модда | Тўхташ қоидаларини бузиш | 0,2 |
| 1289-модда | Қувиб ўтиш қоидаларини бузиш | 1 |
| 130-модда | Темир йўл кесишмасидан нотўғри ўтиш | 1 |
| 137-модда, 1-қисм | ЙТҲ жойини ташлаб кетиш | 2 |
Бу рўйхат тўлиқ эмас, лекин амалдаги энг кўп учрайдиган ҳолатлар қамраб олинган.
Балларингизни қаердан текшириш мумкин?
Ҳайдовчилар учун қулайлик яратилган — Ягона интерактив давлат хизматлари порталида (my.gov.uz) жарима балларини онлайн текшириш мумкин. Хизмат мутлақо бепул, ҳеч қандай ҳужжат талаб қилинмайди.
Кўрсатилувчи маълумотлар:
Қарор санаси ва рақами
Қоидабузарлик моддаси ва банди
Тўпланган умумий баллар сони
Хулоса: Бу тизим кимни қаттиқ ўйлаттириши керак?
Эътиборсизлик билан ҳаракат қиладиган, "енгил қоидабузарлик" деб ўйлайдиган ҳайдовчилар. Баллар тизимида ҳатто 0,2 балл ҳам ўз аҳамиятига эга — чунки улар йиғилаверади. 60 марта нотўғри тўхташ – гувоҳномангиз билан хайрлашиш учун етарли сабаб.
