Хитой Давлат бозорни тартибга солиш бошқармаси (SAMR) АҚШнинг Google корпорациясига нисбатан монополияга қарши тергов бошланганини расман эълон қилди. Хитой расмийларига кўра, корпорация мамлакат қонунчилигини бузганликда гумон қилинмоқда.
Тергов сабаблари ва эҳтимолий айбловлар
Хитой ҳукумати Google'ни Android операцион тизими устун мавқеини суиистеъмол қилишда ва бозорда рақобатга зиён етказишда гумон қилмоқда. Бу ҳақда илк бор 2020 йилда хабарлар тарқалган, аммо расмий текширув бошланганлиги ҳақидаги тасдиқ фақат энди эълон қилинди.
Bloomberg маълумотларига кўра, Google'га қарши тергов Вашингтоннинг Хитой маҳсулотларига 10 фоизлик божхона тўловлари жорий қилганидан бир неча кун ўтиб эълон қилинган. Бу эса икки давлат ўртасидаги савдо қарама-қаршилигининг янада кучайишига ишора қилмоқда.
Савдо урушининг янги босқичи: Хитойнинг жавоби
Google'га қарши терговни эълон қилиш билан бирга, Хитой АҚШдан келаётган товарларга ҳам янги бож тўловлари жорий этди:
- Нефть ва қишлоқ хўжалиги техникаси импортига – 10%
- Кўмир ва суюлтирилган табиий газ (СНГ) импортига – 15%
Бу қарорлар Вашингтоннинг Хитой товарларига божни ошириш қароридан сўнг қабул қилингани эҳтимолий иқтисодий ва технологик урушнинг янада кучайиши белгиси сифатида баҳоланмоқда.
Google ва АҚШнинг муносабати
Ҳозирча Google корпорацияси ва АҚШ ҳукумати Хитойнинг терговига расмий муносабат билдирмаган. Бироқ, экспертлар бу ҳаракатни Хитойнинг технологик сектордаги АҚШ компанияларига қарши сиёсати доирасидаги навбатдаги қадами сифатида баҳоламоқда.
2020 йилда Reuters агентлиги Хитой ҳукумати Google'га қарши тергов ўтказиш масаласини кўриб чиқаётгани ҳақида хабар қилганди. Ўшанда корпорация Android тизими орқали бозорда монопол мавқега эга экани ва бу ҳолат Хитой компанияларига салбий таъсир кўрсатаётгани тилга олинганди.
Нима кутилмоқда?
Экспертлар фикрига кўра, агар Google'га нисбатан айбловлар тасдиқланса, Хитой компанияга нисбатан миллиардлаб доллар жарима солиши ёки ишлаш шароитларини жиддий чеклаш имкониятига эга. Бундан ташқари, Huawei ва бошқа Хитой компанияларига нисбатан қўлланган АҚШ санкцияларига қарши жавоб чораси сифатида ҳам баҳоланиши мумкин.
Бу воқеалар АҚШ ва Хитой ўртасидаги технология ва савдо соҳаларидаги кескинликни янада кучайтириши эҳтимоли бор.
