Сўнгги кунларда ижтимоий тармоқларда Тошкентнинг Бешёғоч кўчасида жойлашган ноёб "Мутахассислар уйлари" маданий мерос объектларининг янги рўйхатга киритилмагани ҳақидаги хабарлар тарқалди. Ушбу масала бўйича Ўзбекистон Маданий мерос агентлиги директорининг биринчи ўринбосари Турсунали Қўзиев расмий баёнот берди.

Маданий мерос объекти сифатида тан олиш жараёни

Қўзиевнинг таъкидлашича, Анхор қирғоғидаги "Мутахассислар уйлари" албатта ноёб меъморий ёдгорликлар қаторига киради.

"Ушбу уйлар шаҳарсозлик меъморий анъаналарини ўзида мужассам этган бўлиб, нафақат ўзига хос безакларга эга, балки бу ерда таниқли фан, санъат ва адабиёт арбоблари яшаган. Шу боис, улар тарихий аҳамият касб этади", – деди у.

Мутахассиснинг сўзларига кўра, мазкур уйлар ҳозирда маданий мерос объектларининг репрезентатив рўйхатига киритилган. Ҳозирда агентлик ходимлари "Мутахассислар уйлари"ни Ўзбекистон миллий маданий мероси рўйхатига расман киритиш учун зарур текширув ва паспортлаштириш ишларини олиб бормоқда.

Тарихий аҳамияти ва меъморий хусусиятлари

"Мутахассислар уйлари" Ўзбекистондаги биринчи тўрт қаватли ободонлаштирилган уйлардан бири ҳисобланади. Совет даврида қурилган бу бинолар нафақат функционаллиги, балки юқори сейсмик барқарорлиги билан ҳам ажралиб туради. 1966 йилги Тошкент зилзиласи вақтида уйлар эпицентр яқинида жойлашганига қарамай, уларда фақат кичик ёриқлар пайдо бўлган. Уларнинг мустаҳкамлиги илк лойиҳалаш босқичидаёқ ҳисобга олинган.

Таниқли шахслар яшаган маскан

Бу уйларда 1934 йилдаги ҳукумат қарори билан Ўзбекистоннинг етакчи олимлари, санъаткорлари ва тиббиёт ходимлари яшаган. Улар қаторида:

• Ўзбекистон халқ артисти Маннон Уйғур,

• Таниқли микробиолог Алексей Греков,

• Архитектура арбоби Юрий Халдеев,

• Академик Илария Райкова,

• СССР халқ артистлари Аброр Ҳидоятов ва Сора Эшонтўраева,

• Балерина Бернара Кариева,

• Ёзувчи Михаил Шавердин,

• Кинорежиссёр Йўлдош Аъзамов ва бошқалар бор.

Галина Пугаченкова каби тарихчи-санъатшунослар ўз асарларида бу уйларда яшаган машҳур шахслар ҳақида ёзиб қолдиришган.