Рубоб ясаш ва унда ижро этиш санъати инсониятнинг номоддий маданий меросининг репрезентатив рўйхатига киритилди. Мазкур тарихий қарор ЮНЕСКОнинг номоддий маданий меросни муҳофаза қилиш бўйича Ҳукуматлараро қўмитасининг 19-сессиясида қабул қилинди.
Рубобнинг тарихий аҳамияти
Рубоб — қадимги ва ноёб мусиқий асбоблардан бири бўлиб, Марказий, Жанубий ва Жануби–Ғарбий Осиё минтақаларида маданий алмашинув рамзи сифатида танилган. ЮНЕСКО ҳужжатларида рубоб нафақат мусиқий, балки ижтимоий аҳамиятга эга бўлган маданий объект сифатида таърифланди.
"Рубоб халқлар ўртасида маданий боғланишни яратиб, ижтимоий бирдамлик ва якдилликни мустаҳкамлашда муҳим роль ўйнайди", – дейилади хабарда.
Ўзбекистоннинг ташаббуси ва халқаро эътироф
Рубоб ясаш санъати Ўзбекистон ташаббуси билан ЮНЕСКО рўйхатига киритилган мамлакатнинг 16-элементи бўлди. Бу нафақат маданий меросни асраш, балки сифатли таълимни ривожлантириш, гендер тенглигига эришиш ва барқарор ривожланишга ҳисса қўшиш имкониятини беради.
Бошқа маданий мерослар билан қўшнилик
Ўтган йилларда Ўзбекистондан тазҳиб, ифтор ва кулолчилик санъати ҳам ЮНЕСКО рўйхатига киритилган эди. Наврўз, палов, лазги, атлас ва адрас тўқиш, шунингдек, ўзбек миниатюра санъати мамлакатнинг бой маданий меросини акс эттиради.
Жаҳон мероси сессияси
ЮНЕСКОнинг 19-сессияси 2024 йил 2–7 декабрь кунлари Парагвайнинг Асунсьон шаҳрида ўтмоқда. Унда 90 мамлакатдан тақдим этилган 63 ариза кўриб чиқилаяпти. Рубоб эса ўзига хос миллий ва умумбашарий маданий кўприк сифатида алоҳида эътироф этилди.
Ўзбекистоннинг маданий мероси ЮНЕСКО томонидан ҳар йили янада кенгроқ тан олинаётгани халқаро ҳамжамият учун муҳим маданий алмашинув йўналишларидан бирига айланиб бормоқда. Рубоб эса бу жараёнда ажралмас рамзга айланди.
