Замонавий дунё жуда фаол ва тез ўзгариб туради. Ўзгаришлар одамлар, айниқса, ёшларда содир бўлади. Ёшларнинг долзарб муаммолари бутун жамиятнинг камчилик ва камчиликларини акс эттиради. Инсоният пайдо бўлдики, энг долзарб, энг машаққатли ва энг қийин вазифа – ёшлар масаласи бўлиб келган. Мутаффакир ва алломалар, зиёлилар жамиятнинг ривожи, тинчлиги ва хотиржамлиги ёшлар тарбияси билан боғлагани бежиз эмас. Тарбия масаласи қадрият, анъана билан боғлиқликда ҳал этишга ҳаракат қилинган бўлса, ўша жойда ривожланиш бўлган. Ёшлар тарбиясига эътиборсизлик бўлган жойда инқироз ва ўпиришлар бўлган.
Ҳозирги кунда аксарият ёшлар вақтини бекорга сарфлаб, кунларини ижтимоий тармоқларда ўтказмоқда. Дунёнинг кўплаб мамлакатларида ёшлар орасида эрта турмуш қуриш оддий ҳолга айланди. Эрта қурилган ёш оилаларда арзимас, кичик-кичик муаммолар пайдо бўлади. Бу аста-секин катталашиб бораверади. Ўзингиз ўйлаб кўринг, ҳали оила аталмиш муқаддас даргоҳнинг нима эканини тўлиқ англаб етмаган, рўзғор қуришга мутлақо тайёр бўлмаган бу ёшларнинг турмуш қуришига нима сабаб бўлган? Бунга ота оналарининг хоҳиши ёки аллақандай ўткинчи бир ҳавас билан, деган жавобни иккиланмасдан айтиш мумкин. Энг ачинарлиси, ёшлар ўлимининг учдан бир қисмини ўз жонига қасд қилувчилар ташкил этмоқда. Таҳликалар гирдобидаги бугунги дунёда азият чекаётган ёшларнинг ўз жонига қасд қилишига асосий сабаб сифатида уларнинг кундалик муаммолари эмас, бевосита руҳий истироблари сабаб бўлмоқда.
Бутунжаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг маълум қилишича, дунёнинг ривожланган мамлакатларида истиқомат қилаётган ёшларнинг руҳий ҳолати деярли бир хил. Оилалардаги носоғлом муҳит, яъни ота-она ўртасидаги тортишув ва жанжаллар ҳам ўсмир ёшидагиларнинг руҳиятига жиддий таъсир кўрсатмоқда ва айни шундай ҳолат ҳам уларнинг ўз жонига қасд қилишига олиб келмоқда. Бугун кишилик тараққиёти шундай босқичга кирганки, энди унда ҳарбий куч эмас, интеллектуал салоҳият, замонавий технологиялар ҳал қилувчи аҳамият касб этади. Ёшлар – эртанги кун давомчилари. Бошқача қилиб айтадиган бўлсак, ёш инсон таъсири остида бўлган бутун атрофдаги ҳақиқат конструктив эмас, балки ҳалокатли бўлиб, у бутун муаммолар ва қийинчиликларнинг пайдо бўлишига олиб келади.
Фориш туман иқтисодий суди девонхона мудири Ж.Тилабов
