Jurnalistlar va jurnalistik surishtiruvlar haqidagi filmlar ko‘pincha tomoshabinlarni qiziqtiradi, chunki ko‘p hollarda ular real voqealarga asoslangan va adolat, haqiqatni izlash hamda shaxsiy jasoratni ko‘rsatib beradi. Quyida jurnalistlar, jurnalistik surishtiruvlar va faktchek mavzularini yorituvchi mashhur filmlar o‘ntaligi keltirilgan. Ular jurnalistlar uchun ham foydali qo‘llanma bo‘lib xizmat qilishi, ularda surishtiruv usullari va tadqiqot yo‘nalishlari haqida g‘oyalar paydo qilishi mumkin.
1. All the President’s Men (1976)
Bu film “The Washington Post” jurnalistlari Bob Vudvord va Karl Bernshteyn tomonidan olib borilgan Watergate surishtiruvi haqida. Film jurnalistik surishtiruvlarning kuchi va ahamiyatini aks ettiradi. Vudvord va Bernshteynning fidokorona mehnati prezident Richard Niksonning iste’foga chiqishiga olib kelgan.
2. Spotlight (2015)
Bu film “Boston Globe” gazetasi jurnalistlari tomonidan olib borilgan surishtiruv haqida bo‘lib, Boston arxiyepiskopligidagi ruhoniylar tomonidan amalga oshirilgan bolalarga nisbatan zo‘ravonliklarni fosh qilish haqida hikoya qiladi. Film jurnalistik jamoaning mashaqqatli mehnati va o‘zaro hamkorligi orqali yirik jinoyatlarni qanday ochib berish mumkinligini ko‘rsatadi.
3. The Post (2017)
Film “The Washington Post” gazetasi tomonidan 1971-yilda nashr qilingan Pentagon Hujjatlari haqida. Bu hujjatlar AQSh hukumati tomonidan Vyetnam urushi davrida amalga oshirilgan maxfiy harakatlar haqida ma’lumot beradi. Film nashr erkinligi va jurnalistik etikaga bag‘ishlangan.
4. Shattered Glass (2003)
Film “The New Republic” jurnalisti Stiven Glassning hayotini aks ettiradi. U ko‘plab maqolalarini uydirib chiqargan va oxir-oqibat uning faoliyatidagi yolg‘onlar fosh qilingan. Bu film jurnalistik etikaning va haqiqatning qadrini ko‘rsatadi.
5. Zodiac (2007)
Film San-Fransisko “Chronicle” gazetasining karikaturachisi Robert Greysmit tomonidan olib borilgan surishtiruv haqida. Film, Zodiak qotilining izidan tushib, uni fosh qilish uchun jurnalistlar qanday sa’y-harakat qilganini ko‘rsatadi.
6. State of Play (2009)
Film, Vashingtonda yashovchi jurnalist va uning siyosiy fitnani ochib berish yo‘lidagi harakatlarini aks ettiradi. Film, siyosiy korrupsiya va jurnalistik surishtiruvlar haqida.
7. Good Night, and Good Luck (2005)
Bu film 1950-yillarda “CBS” televizion jurnalisti Edvard R. Murrouning senator Jozef Makkartining kommunistlarga qarshi qaratilgan ta’qiblariga qarshi kurashini aks ettiradi. Murrouning jurnalistik jasorati va prinsipial pozitsiyasi filmda g‘oyaviy jihatdan markaziy o‘rinda turadi.
8. Absence of Malice (1981)
Film bir jurnalist xato ma’lumot asosida yozilgan maqolasi natijasida bir odamning hayotini qanday buzib yuborganini aks ettiradi. Bu film jurnalistik etikani qo‘llab quvvatlaydi va axborotning to‘g‘riligini tekshirish zarurligini ko‘rsatadi.
9. The Insider (1999)
Film “CBS 60 Minutes” dasturi orqali tamaki kompaniyalarining zararli faoliyatini fosh qilgan jurnalistlar haqida. Film jurnalistik surishtiruvlar orqali yirik korporatsiyalar bilan qanday kurashish mumkinligini ko‘rsatadi.
10. Frost/Nixon (2008)
Film Britaniya jurnalisti Devid Frost va sobiq AQSh prezidenti Richard Nikson o‘rtasidagi intervyular haqida. Bu intervyular Niksonning Watergate janjali bilan bog‘liq mas’uliyatni tan olishiga olib kelgan.
Ushbu filmlar jurnalistika va surishtiruvlar dunyosining murakkabliklarini va jurnalistlarning haqiqatni ochib berish yo‘lida qanday fidokorona mehnat qilishini ko‘rsatadi. Jurnalistik surishtiruvlar va faktchek qilish haqiqatni topish hamda adolatni ta’minlash yo‘lida katta ahamiyatga ega bo‘lgan faoliyatdir. Shu boisdan ushbu filmlar ham oddiy tomoshabin, ham jurnalistika olami vakillari uchun ahamiyatli bo‘lishi mumkin.
