Ханта-Мансийск автоном округи Думаси депутати Таги-заде Холид Боюкага ўғли парламент йиғилиши чоғида Сибир ҳудудини “ўзбекларнинг тарихий ватани” сифатида таърифлади. Унинг ушбу баёноти маҳаллий сиёсатчилар ва жамоатчилик орасида турли мулоҳазаларга сабаб бўлди.
Тарихий асос – Кучум хон ва Сибир хонлиги
Депутат ўз фикрини тарихий далиллар билан асослади. Унинг таъкидлашича, Сибир хонлигининг сўнгги ҳукмдори — Кучум хон — Шайбонийлар сулоласига мансуб бўлган ва бу ҳолатни “тарихий алоқалар” нуқтаи назаридан кўриш мумкин.
– “Сибирда бугунги кунда ўзбекистонлик муҳожирлар сони ортиб бораётганини, шунингдек, бу ҳудуд билан ўзбеклар ўртасидаги тарихий боғлиқликни инобатга олсак, бундай қараш асосли бўлиши мумкин”, – деди депутат йиғилишда.
Муҳокаманинг манзараси – демография ва миграция
Бу баёнот парламентдаги муҳокама вақтида айтилган бўлиб, унда туб аҳоли ўртасидаги туғилиш ва ўлим кўрсаткичлари, шунингдек, Ўзбекистон фуқароларининг Сибирга кўчиб келиш сабаблари кўриб чиқилган.
Фон: сибирлик муҳожирлар ва иқтисодий миграция
Сўнгги йилларда ўзбекистонлик меҳнат муҳожирлари Россиянинг турли ҳудудларига, жумладан, Сибирга ҳам фаол равишда кўчиб келмоқда. Айрим кузатувчилар бу жараённи фақат иқтисодий омиллар билан боғлашса, бошқалар буни тарихий-маданий алоқалар доирасида ҳам таҳлил қилмоқда.
Хулоса: тарих ва сиёсат кесишмасидаги баёнот
Депутат Таги-зоденинг баёноти — сиёсий маънода эҳтиёткорлик билан қабул қилиниши лозим бўлган тарихий мулоҳаза. У тарихни бугунги демографик ҳаракатларга боғлаш орқали янги контекст яратишга уринган бўлиши мумкин. Бироқ, бу фикр Россиянинг бошқа жамоалари, жумладан, маҳаллий сибирлик халқлар томонидан қандай қабул қилинишини вақт кўрсатади.