Ўзбекистон ядровий зарар учун фуқаролик жавобгарлиги тўғрисидаги Вена конвенциясига қўшилди. Бу қадам орқали мамлакатда ядровий фалокат юз берган тақдирда жабрланувчиларга товон тўланиши халқаро меъёрлар асосида таъминланади.

Қонун “Ўзбекистон Республикасининг қонуни” сифатида қабул қилинди ва расман кучга кирди.

Конвенция нимани таъминлайди?

• Ядровий объектлардаги ҳодисалардан зарар кўрган шахсларга товон тўлаш тартиби, муддати ва принциплари белгиланади.

• Ядровий қурилмалар операторлари учун аниқ жавобгарлик мажбуриятлари жорий этилади.

• Зарарни қоплаш учун ишончли молиявий кафолатлар яратилади.

• Миллий ядро хавфсизлиги тизими кучаяди ва халқаро ҳамкорлик мустаҳкамланади.

Халқаро аҳамияти

Вена конвенцияси (1963 йил, Вена) ҳозирга қадар дунёдаги йирик ядро энергияси ишлатувчи давлатларда амал қилади. Ўзбекистоннинг қўшилиши:

• жабрланувчилар ҳуқуқий ҳимоясини кучайтиради;

• замонавий хавфсизлик стандартларига риоя қилишини кафолатлайди;

• мамлакатнинг халқаро нуфузини оширади.

Фактчекинг

- Маълумот расмий манба – Ўзбекистон Республикасининг қонуни ва Вена конвенцияси матнига таянади.
- 27 май куни қонун Конунчилик палатасида қабул қилинган, 26 июнда Сенат маъқуллаган, 26 сентябрдан кучга кирди.
- Конвенциянинг 239-моддаси оператор жавобгарлигини ва молиявий ҳимоя минимал талабларини белгилайди.

Шарҳ

Нега бу муҳим?

• Ўзбекистонда атом энергетикасига оид йирик лойиҳалар режалаштирилган. Халқаро конвенцияга қўшилиш инвесторлар ишончини ошириши, аҳоли хавфсизлигини кафолатлаши ва ядровий энергетикага босқичма-босқич тайёргарликнинг ҳуқуқий асосини яратиши мумкин.

Кейинчалик вазият қандай ўзгариши мумкин?

• Мамлакатда атом станцияси қурилиши бошланганда, бу қонун орқали жабрланувчилар манфаатлари ҳимоя қилинади.

• Ўзбекистон ядровий хавфсизлик соҳасида халқаро шериклар билан янада яқин ҳамкорлик қилади.