Ijtimoiy tarmoqlarda tarqalgan xabarlarga ko‘ra, tuyalarga tirik ilonni yedirish an’anasi mavjud bo‘lib, u ma’lum bir kasallikka qarshi kurashda samaralidir. Fakchecknet.uz xabarni tekshirdi.
HUKM: ROST
Haqiqatan ham, ba’zi hududlarda tuyalarni jonli ilonlar bilan boqish amaliyoti mavjud. Bu odat g‘alati va bahsli bo‘lib, hayvonlar huquqlarini himoya qiluvchilar orasida xavotir uyg‘otgan. Ushbu noodatiy davolash usuli xalq tabobatida o‘z ildizlariga ega bo‘lib, ilonlarni iste’mol qilish tuyalarni ma’lum kasalliklardan, ayniqsa, “hayam” yoki qon ketishi kasalligidan davolaydi, deb ishoniladi. Bu an’anaga ko‘ra, jonli ilonlarni iste‘mol qilish tuyalar uchun xos bo‘lgan kasallik va uning alomatlarini yengishga yordam beradi. Ba’zi manbalarda aytilishicha, ilonning zahri tuyada kasallikka qarshi antitanalar ishlab chiqarishga yordam beradi va bu orqali kasallikni davolash mumkin.
Ushbu amaliyot keng tarqalgan bo‘lmasa ham, sahro hududlarida veterinar shifokorlar kam bo‘lgani sababli chorvadorlar o‘z hayvonlarini davolash uchun mavjud vositalardan foydalanishga majbur bo‘ladilar. Tuyalarga ilon yedirish an’anasiga jamoalarning sharoitga moslashishga intilishi sifatida qaralishi mumkin. Ilmiy nuqtai nazardan esa tuyalar zaharli moddalarni, jumladan ilon zaharini iste‘mol qilishga moslangan. Shuningdek, tuyalar ilon zahariga qarshi immunologik himoya qobiliyatiga ega bo‘lib, bu ularga boshqa hayvonlarga nisbatan afzallik beradigan jihat hisoblanadi.
Shunga qaramay, mutaxassislarning fikricha, bunday amaliyot ilmiy asosga ega emas va noto‘g‘ri deb hisoblanadi. Bu amaliyot hayvonlarni himoya qilish nuqtai nazaridan ham axloqiy savollarni ham keltirib chiqaradi.
Ba’zilar tirik ilonlarni tuyaga yedirishni o‘ta shafqatsizlik deb hisoblashadi. Hayvonlar himoyachilari tuyalar uchun yaxshiroq tibbiy yordam ko‘rsatishni talab qilib, bunday amaliyotlarni to‘xtatishni tavsiya qilmoqdalar.