2025 йилнинг январь–сентябрь ойларида Ўзбекистонга саёҳат мақсадида келган ташқи сайёҳлар сони қарийб 1,4 миллион нафарга етди. Миллий статистика қўмитасининг маълумотлари мамлакат туризм бозорида сезиларли тикланиш ва ўсиш рўй берганини кўрсатмоқда. Бир йилда сайёҳлар сони 506 минг нафарга ошгани Ўзбекистоннинг ўзаро визасиз режимлар, логистика яхшиланиши ва туризм инфратузилмасини жадал ривожлантириш сиёсатининг амалий натижаларидандир.
Энг кўп сайёҳ келган мамлакатлар ичида Россия биринчи ўринда. 269 мингдан зиёд россиялик сайёҳларнинг келиши нафақат иқтисодий алоқалар барқарорлигини, балки жаҳондаги геосиёсий ўзгаришлар фонунда Ўзбекистоннинг нисбатан хавфсиз ва қулай йўналиш сифатида танланаётганини кўрсатади. Иккинчи ўринни 193 минг сайёҳ билан Туркманистон эгаллаган — бу асосан чегара олди саёҳатлар, оилавий ташрифлар ва савдо туризми билан боғлиқ.
Қозоғистондан келган сайёҳлар сони 143 мингга яқин бўлиб, бу Марказий Осиёдаги эркин ҳаракат, автомобиль қатнови ва ишбилармон туризмнинг ўсиши билан изоҳланади. Хитойдан келган 117 мингдан зиёд сайёҳ эса Ўзбекистон учун янги стратегик сегмент шаклланаётганини кўрсатади. Пекиннинг минтақа мамлакатларига нисбатан визасиз режимларни кенгайтириши ва Хитой оқимининг глобал тикланиши ушбу ўсишда муҳим омил бўлди.
Шу билан бирга, Қирғизистон, Тожикистон, Туркия каби мамлакатлардан келувчилар барқарор ўсишни сақлаб турибди. Қирғизистондан 114 минг ва Тожикистондан 84 минг сайёҳнинг ташрифи транспорт қатнови қулайлиги ва меҳмонхона нархларининг нисбатан пастлиги билан боғлиқ. Туркиядан келган сайёҳлар сони 51 минг атрофида — бу кўрсаткич 2023–2024 йиллардаги пандемиядан кейинги тикланиш даврига нисбатан барқарорлашганини англатади.
Европа мамлакатлари ичида Италия ва Германия етакчилик қилмоқда. Италиядан келган 32 минг сайёҳнинг ўзиёқ бу йўналишдаги маркетинг стратегиялар самара берганини кўрсатади. Милан, Рим ва Тренто каби шаҳарлардан тўғридан-тўғри рейслар сони оширилгани айниқса муҳим омил бўлди. Германиядан келган 29 минг сайёҳ эса анъанавий маданият ва тарихий йўналишларга қизиқиш юқори эканини тасдиқлайди.
Корея Республикасидан келган сайёҳлар 26 минг нафардан ошган. Кореялик сайёҳлар асосан маданий турлар, гастрономик сафари ва киноиндустрия билан боғлиқ йўналишларга қизиқмоқда. АҚШдан ташриф буюрган 23 минг сайёҳ эса Ўзбекистоннинг глобал туризм харитасидаги мавқеи кенгаяётганидан далолат.
255 минг нафардан ортиқ сайёҳ “бошқа давлатлар” тоифасига киради. Бу сегментда Яқин Шарқ, Жанубий-шарқий Осиё, Европа ва Лотин Америкаси мамлакатлари кўпроқ учрайди. Мазкур ривожланиш Ўзбекистоннинг туризм бозори диверсификацияланиб бораётганини кўрсатади.
Маълумотларни таҳлил қилар эканмиз, статистика бир неча муҳим тенденцияларни очиб беради:
Биринчидан, сайёҳлар оқимининг ўсиши транспорт инфратузилмаси ва визасиз режимлар кенгайиши билан ҳамоҳанг кетмоқда. Ўзбекистон 90 дан ортиқ мамлакат учун визасиз кириш тартибини жорий этгани, 20 дан зиёд давлат билан электрон виза тизими ишлаётгани натижа бермоқда.
Иккинчидан, саёҳат сегменти диверсификацияланмоқда. Илгари асосан қўшни давлатлардан ташриф буюрувчилар устун бўлган бўлса, бугун Европадан ва АҚШдан келаётган сайёҳлар улуши ошиб бормоқда. Бу мамлакатнинг бренди — маданий мерос, қолаверса, хавфсизлик ва меҳмондўстлик каби омиллар билан боғлиқ.
Учинчидан, Хитой, Корея ва Ҳиндистон каби аҳоли сони улкан давлатлар бозори Ўзбекистон учун стратегик аҳамият касб этмоқда. Бу йўналишлар келгуси йилларда янада катта ўсиш потенциалига эга, айниқса авиақатновлар сони кўпайса.
Тўртинчидан, Туркманистон, Қирғизистон ва Тожикистон билан чегара олди саёҳати ҳали ҳам муҳим улушга эга. Бу сегмент иқтисодий алоқалар, савдо, оилавий ташрифлар билан боғлиқ ва барқарор сақланиши кутилмоқда.
Мамлакат туризм соҳаси учун 2025 йилдаги 1,4 миллион сайёҳлик натижа муҳим босқичдир. Эндиликда асосий масала — ушбу ўсишни саёҳат турларини кенгайтириш, хизмат сифатини ошириш ва мавсумийликни камайтириш орқали мустаҳкамлаш. Энг муҳим йўналишлардан бири — Ливан, Бразилия, Япония каби бозорларни жалб қилиш, ички туризмни ҳам ривожлантириш ва рақамли инфратузилмани янада такомиллаштиришдир.
Хулоса қилиб айтганда, Ўзбекистон туризм бозори 2025 йилда янги босқичга чиқди. Сайёҳлар оқими нафақат сон жиҳатидан, балки география бўйича ҳам кенгаймоқда. Бу эса мамлакат иқтисодиётига валюта тушуми, янги иш ўринлари ва хизмат кўрсатиш соҳасида рақобатни кучайтирувчи омил сифатида таъсир кўрсатади.
