Ўзбекистонда боғча болалари «Қизиқарли чиқинди» дидактик ўйини орқали чиқиндиларни саралашга ўргатилади. Экологик лойиҳа учун ЕХҲТ маблағ ажратди.
Мактабгача таълим ташкилотлари тарбияланувчиларига чиқиндиларни саралаш кўникмалари ўргатилади. Бу – «Қизиқарли чиқинди» дидактик ўйини орқали амалга оширилиши режалаштирилган. Ҳозирда лойиҳа пилот босқичида амалга оширилмоқда.
Бу ҳақида Мактабгача таълим вазирлигининг тизимда экологик таълим ва экологик маданиятни ривожлантиришни жорий этиш бўйича пилот лойиҳа мавзусидаги матбуот анжуманида маълум қилинди.
Дастур Европада хавфсизлик ва ҳамкорлик ташкилотининг Ўзбекистондаги ваколатхонаси, Мактабгача таълим вазирлиги, SVB Advisory Британия – Ўзбекистон барқарор ривожланиш компанияси ва Hashar Week ижтимоий лойиҳаси ҳамкорлигида амалга оширилмоқда.
Мактабгача таълим вазири Агриппина Шинга кўра, лойиҳанинг пилот бочқичи Тошкент шаҳридаги 13та боғчада ўтказилмоқда.
«Ҳозирги кунда экологик муаммолар глобал масштабда аҳамият касб этмоқда. Шу нуқтайи назардан, экологик тарбияни мактабгача таълим ташкилотларида жорий қилиш ҳам муҳим.
Пилот босқичида лойиҳа билан 4069 нафар бола ва уларнинг ота-оналари қамраб олинган. Дастур 3 ёшдан 7 ёшгача бўлган болаларнинг ёш хусусиятларини инобатга олган ҳолда ишлаб чиқилган.
Дастур самарадорлигини таъминлаш мақсадида пилот лойиҳада иштирок этаётган 13та МТТнинг 50 нафар тарбиячиси учун 2020 йилнинг декабр ойида ўқув семинарлари ўтказилди. Бунда тарбиячилар боғча ёшидаги болаларнинг экологик таълими доирасида хулқ-атвор психологияси техникаларини ўзлаштиришди.
Лойиҳа кейинчалик республиканинг барча ҳудудларидаги боғчаларда татбиқ этилиши режалаштирилган», – деди вазир.
Hashar Week ижтимоий лойиҳаси муаллифи ва раҳбари Суна Парк чиқиндиларни саралашни болаларга ўргатиш жараёни қандай кечиши ҳақида маълумот берди.
«Болаларга қайта ишланадиган ва қайта ишланмайдиган чиқиндилар ҳақида кичик маърузалар шаклида маълумот берилади. Болалар тоза экологик маҳсулот бўлган ўйинчоқ қутиларга Ўзбекистон шароитида энг кўп учрайдиган маиший чиқиндилар номи кўрсатилган карточкаларни қоғоз, пластик ва қайта ишланмайдиган чиқиндиларга саралаб ташлашни машқ қилишади.
Кейинги босқичда эса катта қутиларга ҳақиқий чиқиндини саралаб ташлашни ўрганишади.
Бола боғчада чиқиндини саралашни ўргангани билан уйда ва кўчада ҳам шунга амал қилиши учун уларнинг ота-оналарига тавсиялар бериб борилади. Шунингдек, шаҳар инфратузилмасини ҳам чиқиндини саралаб ташлашга асосланган ҳолда чиқинди қутилари билан таъминлаш масаласи ҳам кўриб чиқилиши лозим», – деди Суна Парк.
Лойиҳа билан боғлиқ барча харажатларни ЕХҲТ молиялаштирмоқда.
«Болага бирон кўникмани ўргатиш қанчалик эрта ёшда бошланса, бунинг самараси шунчалик яхши бўлади. У боғчада ўрганган нарсасини уйда, яқинлари даврасида ҳам қўллай бошлайди ва шу орқали катталарни ҳам шу янги кўникмадан хабардор қилади.
Шу нуқтайи назардан, чиқиндиларни саралашни мактабгача таълим ташкилотларидан бошлаб ўргатиш жуда ўринли қарордир», – деди ЕХҲТнинг Ўзбекистондаги лойиҳалари координатори Жон Макгрегор.