Тасаввур қилинг-а, АҚШ эртага дефолт эълон қилади - Бу ҳақда ўйлашнинг ўзи хавотирли, чунки: АҚШ доллари дунёнинг захира валютаси бўлиб, унинг тақдири ҳар бир мамлакат иқтисодиётига таъсир қилади. Аммо, агар дунёдаги энг қудратли иқтисодиёт бирданига ўз мажбуриятларини бажара олмаса, нима бўлади? Келинг, бунинг оқибатларини кўриб чиқамиз.
Молиявий инқироз: ваҳима
Биз кўрадиган биринчи нарса - молиявий бозорлардаги ваҳима. Тасаввур қилинг-а, сизнинг Apple-да акцияларингиз бор ва сиз компания ўз қарзларини тўлай олмаслигини билиб оласиз. Эҳтимол, сиз ушбу акцияларни тезроқ сотмоқчисиз, тўғрими? Энди буни бутун Америка иқтисодиётига татбиқ этинг. Инвесторлар ўз активларини тезда сотишга ҳаракат қилишади, бу эса акция ва облигациялар нархининг кескин пасайишига олиб келади. Бу глобал молиявий инқирознинг бошланиши бўлади.
Фоиз ставкаларининг ўсиши: хавфнинг нархи
Хавф ошганда, инвесторлар ўз инвестициялари учун кўпроқ мукофот талаб қиладилар. Бизнинг шароитимизда бу фоиз ставкаларининг ошишини англатади. Сизнинг банк депозитингиз ҳақида ўйлаб кўринг: агар банкнинг ишончлилиги пасайса, сиз пулингизга кўпроқ фоиз олишни хоҳлайсиз. Худди шу нарса глобал даражада содир бўлмоқда. Афсуски, юқори фоиз ставкалари компаниялар ва жисмоний шахслар учун қарз олишни қимматроқ қилиб, иқтисодий ўсишни секинлаштиради.
Доллар девалвацияси: пулнинг қиймати
Ҳамёнингиздаги долларларингиз қийматини ёъқотаётганини тасаввур қилинг. Кеча бир долларга тушган бир шиша сув бугун иккига тенг. Дефолт ҳолатида доллар билан нима содир бўлиши мумкин. Инвесторлар доллардан қутулишга ҳаракат қилади, бу эса унинг девалватсиясига олиб келади.
Халқаро савдо ва иқтисодиётга таъсири
АҚШ доллари узоқ вақтдан бери халқаро савдонинг асоси бўлиб хизмат қилган. У нефть каби муҳим товарларни баҳолаш учун ишлатилади. Тасаввур қилинг, сиз нефть импортига қарам мамлакатсиз. Доллар тушиб кетгани учун нефть нархи кескин кўтарилса, сизнинг иқтисодиётингиз зарар кўради. Бу глобал савдони камайтиради ва жаҳон иқтисодиётида ретсессияга олиб келиши мумкин.
Бошқа мамлакатларга таъсири: йўқотишлар ва муаммолар
Валюта заҳираларининг катта қисмини АҚШ долларида сақлайдиган давлатлар айниқса қаттиқ зарбага учрайди. Масалан, Хитой ва Японияни олайлик. Улар АҚШ қарзларига катта миқдорда сармоя киритдилар ва агар АҚШ дефолт бўлса, инвестицияларининг катта қисмини йўқотиши мумкин. Бу ушбу мамлакатларда ва эҳтимол бутун дунёда жиддий иқтисодий муаммоларга олиб келади.
