Мавжуд ҳолат
Ўзбекистонда амалдаги тартибга кўра, абитуриент фақат битта олий таълим муассасасига ҳужжат топшириши ва бир вақтнинг ўзида фақат бир ОТМда таҳсил олиши мумкин. Бу давлат ва нодавлат таълим муассасаларига ҳам тегишли. Ҳар қанча хоҳиш ва имконият бўлмасин, қонуний жиҳатдан талабалар икки диплом олишни мақсад қилган тақдирда ҳам, расман буни амалга ошира олмайди.
Мумкин бўлмаган нарса — нима учун?
Бу тақиқ асосан қуйидаги сабаблар билан изоҳланади:
Назорат ва шаффофлик муаммоси: Давлат имтиҳон тизимлари, кредит-модул тизими ва талаба ҳаракати устидан назорат фақат битта ОТМ доирасида ташкил этилган.
Ресурс тақсимоти: Статистик ҳисоб-китоблар, грантлар, стипендиялар ва ўқув юкламаси фақат бир муассасага боғланган.
Маъмурий юклама: Икки ОТМда ўқишдаги мувофиқлашув (график, дарс соатлари, имтиҳонлар) амалдаги бюрократик тизим учун мураккаб.
Хориж тажрибаси нима дейди?
АҚШ, Германия, Россия ва Қозоғистонда талабалар иккита ёки ундан ортиқ ОТМда (ёки факультетда) бир вақтнинг ўзида таҳсил олиши мумкин. Бу флексибил таълим сиёсати деб аталади ва таълимни персоналлаштириш, интердисциплинар билим олиш ва вақтни самарали фойдаланишни таъминлайди.
Ечимлар
Кредит-модул тизимини тўлиқ жорий этиш
Агар ҳар икки ОТМ ушбу тизимга ўтса, талабанинг фанларини синхронлаштириш осонлашади.Электрон маълумотлар алмашинуви
Талабалар маълумотлари, баҳолари, қатнашлари ягона платформа орқали юритилса, икки ОТМда ўқиш маъмурий жиҳатдан ҳам осонлашади.Контракт асосида таҳсилга рухсат бериш
Ҳеч бўлмаганда, талабаларга иккинчи ОТМда контракт асосида таҳсил олиш имкониятини бериш мумкин — шу билан ҳам фуқароларнинг таълим олиш ҳуқуқи кенгаяди.Тажриба лойиҳаларини йўлга қўйиш
Бир неча пилот ОТМлар орқали “иккита диплом” тизимини синовдан ўтказиш — тизимли қарор қабул қилишга йўл очади.
Хулоса
Иқтисодиёт рақобатга чидамли кадрларга муҳтож. Кўп йўналишда билим олган мутахассислар нафақат меҳнат бозорида, балки инновация жараёнларида ҳам фаол бўлади. Ўзбекистон таълим тизимида икки дипломли таълим имконияти на “қўшимча юклама”, балки “ўсиш ва имконият” сифатида қабул қилиниши лозим. Қонун ва тизим шу йўналишда қайта кўриб чиқилиши замон талаби.
